W krainie Saksonów: Lausche

Lausche (czes. Luž; 793 m n.p.m.) jest dawnym stożkiem wulkanicznym o wyrazistym kopulastym kształcie i stromych zboczach. Jest najwyższym szczytem w Górach Łużyckich. Leży na granicy Czech i Niemiec. Był popularny turystycznie już od połowy XIX wieku. Pierwsze schronisko wzniesiono na nim w 1823 roku. Nowe i większe z wieżą widokową wzniesiono dokładnie na granicy w 1882 roku. Schronisko to w 1946 roku strawił pożar. Obecnie na szczycie góry stoi wieża telekomunikacyjna. Sam wierzchołek jest bardzo dobrym punktem widokowym z rozległymi panoramami (jedynie strona wschodnia jest częściowo ograniczona). Na szczyt Lausche dotrzeć można z otaczających miejscowości: Waltersdorf (najkrótsza trasa) i Jonsdorf w Niemczech, czy Horní Světlá i Dolní Světlá w Czechach.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Nonnenfelsen

Po odpoczynku w ogródku restauracji Eisgarten, położonym nad malowniczym jeziorkiem, kierujemy się na zachód. Obchodzimy jeziorko i mijamy wyrzeźbioną w drewnie zakonnicę, która potwierdza prawidłowy azymut na Skały Zakonnic. Ich widok od samego rana wabił. W końcu dotarliśmy do nich pokonując plątaninę ścieżek Jonsdorskiego Skalnego Miasta. W 1791 roku historyk i teolog Adolph Pescheck opisywał je widząc w nich dwie siostry zakonne, mniszki Schleyer i Habit. Pięćdziesiąt lat później te ekstremalnie trudne do chodzenia skały otwarte dla turystów. Mieszkańcy Jonsdorf zamontowali w nich pierwsze ułatwienia, mostki i założyli tablice informacyjne. W tym samym czasie, w 1860 roku zbudowano na szczycie skały pierwszą restaurację dla turystów. Spłonęło w 1902 roku, ale natychmiast zostało odbudowane. Działa ona do dzisiaj i zachwyciła odwiedzających swym położeniem. Udajmy się do niego.

Przekraczamy potok Pochebach i na skrzyżowaniu dróg skręcamy w prawo. Zaraz za zakrętem mamy początek via ferraty Nonnenfelsen (pol. Skały Zakonnic) – przygoda górska w innym wydaniu niż zwykle, po raz pierwszy w tym roku. Wpierw jednak trzeba założyć sprzęt, posprawdzać, czy wszystko z nim w porządku, by mógł stanowić gwarancję naszego bezpieczeństwa.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Jonsdorfer Felsestadt

Pierwsza wzmianka o Jonsdorf miała miejsce w 1539 roku, kiedy tutejsze ziemie weszły w posiadanie dziesięciu osadników. Nabyli oni te ziemie od Celestynów z Oybin. Niedługo po tym odkryto, że piaskowiec znajdujący się na południe od założonej wsi nadaje się do produkcji kamieni młyńskich. Pierwszy kamieniołom został wydzierżawiony przez miasto Zittau (pol. Żytawa) w 1580 roku przez Hieronima Richtera. W XVII wieku postanowiono zidentyfikować kolejne miejsca pozyskiwania piaskowca między miejscowościami Jonsdorf i Waltersdorf. Dużym wsparciem dla rozwoju Jonsdorf było również tkalnictwo, które pojawiło się tu w połowie XVIII wieku. W 1841 roku wieś zaczęła rozwijać się również turystycznie, a stało się to, gdy Karl Linke otworzyły tutaj sanatorium zimnej wody, oparte na leczeniu naturalnym opracowanym przez Sebastiana Kneipp’a. W Jonsdorf nie wydobywa się już piaskowca. Jego wydobycia zaprzestano w 1917 roku. Jest jednak wciąż miejscowością ukrytą w Górach Żytawskich, leżącą w oddaleniu od głównych arterii komunikacyjnych. Tutaj można odnaleźć spokój, ciszę, a także odszukać piękno piaskowcowych form wędrując po terenach dawnych kamieniołomów.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Hochstein

Zalesiona góra Hochstein otoczona jest miejscowościami Ohorn na zachodzie, Elstra na wschodzie, Rammenau na południu i Steina na północy. Jej szczyt wieńczy formacja skalna, będąca prehistorycznym świętym miejscem kultu anglosaskiej bogini wiosny Ēostre. Być może pełniła ona też funkcję ołtarza ofiarnego. Rozpalany niegdyś na niej ogień widoczny był z każdego kierunku. Dzisiaj widoki ze szczyty ograniczone są przez las. Pod jednym z głazów szczytowych znajduje się pamiątkowa księga wpisów. U stóp Hochstein na polanie po południowej stronie znajduje się hotel i gospoda „Forsthaus Luchsenburg”, wzniesiony w rustykalnym stylu.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Stolpen

Zamek Stolpen wzniesiony jest na bazaltowym kominie powulkanicznym. To tutaj po raz pierwszy na świecie użyto określenia „bazalt” w odniesieniu do skał wulkanicznych i stąd rozpowszechniło się na cały świat. Zamkowa studnia o głębokości 84,4 metrów jest najgłębszą bazaltową studnią na ziemi. Na Zamku Stolpen w latach 1716–1765 więziona była Anna Konstancja Cosel, faworyta Augusta II Mocnego, znana jako hrabina Cosel. Wystawa muzealna w Wieży Johanna jest poświęcona jej życiu (również w języku polskim). Z najwyższego punktu na górze zamkowej, tj. z otwartej platformy na Wieży o Siedmiu Szczytach roztacza się bajkowy widok na saską krainę. U stóp Zamku Stolpen leży romantyczne miasteczko Stolpen, które zachowało swoją historyczną formę sprzed stuleci.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Valtenberg

Valtenberg to najwyższa góra Pogórza Łużyckiego. Jej szczyt leży około 2,5 km na południowy zachód od Neukirch/Lausitz i 5 km na północ od Neustadt in Sachsen. W 1857 roku na jej szczycie wybudowano 22-metrową kamienną wieżę widokową König-Johann-Turm (na cześć ówczesnego króla Saksonii Johanna von Sachsen). Od 1864 roku wieża ta służyła również jako reper (znak geodezyjny) dla geodetów, czego pozostałością jest historyczny słup geodezyjny na tarasie widokowym. W 1977 roku obok wieży widokowej otwarto gospodę „Bergbaude Valtenberg“. Pięć minut marszu od szczytu góry znajduje się źródło rzeki Wesenitz, która wypływa tu jako malutki strumień górski ze starej górniczej sztolni. Na północnych stokach góry Valtenberg znajdują się nieużytkowane kamieniołomy, wypełnione obecnie naturalnie wodą.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Rotstein

Rotstein wznosi się na wschód od miasta Löbau. Otaczają go wsie Bischdorf, Dolgowitz, Sohland am Rotstein, Zoblitz i Rosenhain. Pod szczytem góry funkcjonuje górski hotel Berghotel Rotstein wybudowany w 1872 roku. Na szczycie można zobaczyć pozostałości małej kaplicy z XI wieku. W 2000 roku wzniesiono przy hotelu nową żelazną wieżę widokową. Ma wysokość 21 m i prowadzi na nią 101 stopni. Na Rotstein znajduje się najstarszy rezerwat przyrody w Saksonii, utworzony w 1912 roku.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Löbauer Berg

Löbauer Berg to wygasły wulkan. Szczyt góry Löbauer leży około 1,8 km na wschód od centrum miasta Löbau. Stoi na nim urokliwa (jedyna taka na świecie) żeliwna wieża widokowa König-Friedrich-August-Turm (Fryderyka Augusta II, króla Saksonii). Zbudowano ją w 1854 roku. Ma 28 m wysokości i prowadzi na nią 120 stopni. Na sąsiednim wierzchołku Löbauer Schafberg (449 m n.p.m.) znajduje się niewielka grupa skalna o nazwie Geldkellerfelsen, umożliwiająca prowadzenie astronomicznych obserwacji Słońca. Na sąsiednim Schafberg stoi również widoczna z daleka wieża transmisyjna Deutsche Telekom o wysokości 162 metrów. Około 650 metrów na północny wschód od szczytu Löbauer Berg, na końcu asfaltowej drogi z Löbau stoi zrekonstruowany (po pożarze) budynek z 1896 roku Berg-Gasthof „Honigbrunnen”. Działa w nim hotel i restauracja.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Stąd byli też królowie Polski

Kraina ta leży na terytorium Niemiec. Graniczy z Polską i Czechami. Jej stolicą jest Drezno. Jej nazwa brzmi dumnie: Wolny Kraj Saksonia. Niewielki skrawek historycznej Saksonii znajduje się obecnie w Polsce. Są to okolice Bogatyni. Swoją historią region ten sięga X wieku. Były to wtedy ziemie słowiańskie. Kiedy król niemiecki Henryk wybudował w Miśni gród, wokół którego zaczęły osiedlać się plemiona germańskie. Saksonia, zwana Górną Saksonią jest nieco młodsza od Dolnej Saksonii, która pojawiła się na północnym zachodzie około roku 900, rządzonej przez niemieckich cesarzy Ottonów. Po grodzie w Miśni powstawały kolejne, które z czasem przeobrażały się w przepiękne twierdze i pałace. Słynie z nich ta kraina. Bawili w nich też polscy królowie, ich żony i metresy (jak słynna hrabina Cosel), bo władcy saksońskiej ziemi byli jednocześnie królami Polski.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Drugi oddech gór i powiew morskiej bryzy

Spaliśmy prawie do południa, ale cóż się dziwić, skoro dopiero po drugiej w nocy ułożyliśmy się w łóżkach na nocny spoczynek. W uszach wciąż gra jeszcze muzyka, gnają nas żywiołowe śpiewy niosące ducha po górach i morzach. Echo wydarzenia, które zakończyło się ledwie kilka godzin temu unosi nas razem z aniołami radości i dobrej pogody, prowadzi na dziką włóczęgę… Trudno jeszcze ogarnąć emocje ostatniego wieczoru.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Zachodni kraniec Beskidu Niskiego [GSB-17]

za nami		pozostało
241,9 km		277,1 km

Żegnamy się ze Zdynią. Była wyśmienitą baza wypadową przez te kilka dni. Spokojny zakątek pozwala zapomnieć o miejskim gwarze. Jadło u Zosi, jak zwykle wyśmienicie smaczne. Wiemy już, że wrócimy tu jeszcze tego roku. Przed nami ostatni dzień Wielkiej Majówki w Beskidzie Niskim.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Zachwycają i skłaniają do refleksji

Cmentarze wojenne na obszarze Zachodniej Galicji są swoistym fenomenem. Są hołdem dla żołnierskiego etosu bez względu na stronę zwaśnionych armii. Nie jest w nich ważne, kto po której stronie walczył, w jakich armiach służyli, bo służyli w nich ludzie różnych narodowości, nie tylko austriackiej, niemieckiej, czy rosyjskiej. Powstały wiek temu, po prawie półrocznej bitwie gorlickiej. Do momentu decydującego starcia były to walki pozycyjne. W dniu 2 maja 1915 roku wojska niemieckie i austro-węgierskie przystąpiły do niespodziewanego ataku, w wyniku którego dnia 5 maja 1915 roku front rosyjski pod Gorlicami został przerwany. Rozbita wojska rosyjskie prze kolejne dni musiały ratować się odwrotem.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Echa wielkiej wojny [GSB-16]

za nami		pozostało
227,6 km		291,4 km

Dzisiaj trasa nie wymaga dojazdu autokarem. Ruszamy na nią wprost ze Zdyni z naszej bazy „U Zosi”. Przez lekko przychmurzone niebo wydawało się, że będzie dzisiaj chłodniej, ale jest tak samo ciepło jak w poprzednie dni. Chmury rozpływają się. Za jakąś godzinę powinny odejść zupełnie. Dopisuje pogoda, wręcz rozpieszcza nas podczas tegorocznej Wielkiej Majówki.

Przez ostatnie dni przemierzaliśmy Beskid Niski kontemplując się jego przyrodą, ale też nawiązując do kwitnącej tu niegdyś łemkowskiej kultury. Beskid Niski jest piękny, cichy i spokojny - taki jest teraz, choć kiedyś został nasączony krwią. Obie wojny światowe silnie odcisnęły swe piętno. II wojna światowa, a przede wszystkim akcja „Wisła” zmieniła zupełnie oblicze tych gór, kiedy nagle zniknęli żyjący w nich ludzie. Beskid Niski stał się też pochówkiem dla tysięcy ofiar tzw. Wielkiej Wojny. Piękny, cichy Beskid Niski zmusza do refleksji.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Na Popowe Wierchy [GSB-15]

za nami		pozostało
216,3 km		302,7 km

Myślami wciąż jesteśmy w dolinie Świerzówki. Opuszczona wioska, konsumowana przez przyrodę nie pozwala przestać o niej myśleć. Przejście tej doliny pozostawia trwały ślad w ludzkiej głębi. Dolina Świerzówki doprowadziła nas na Przełęcz Majdan, na której wczorajszego dnia przerwaliśmy wędrówkę Głównym Szlakiem Beskidzkim. Możemy teraz podjąć ciąg dalszy tego szlaku, przemierzać po raz kolejny Beskidy z tą samą fascynującą, jak pierwszy, drugi i każdy następny raz. Na ten szlak chce się wracać. Na każdym jego metrze szlaku pozostawiamy przeżycia i emocje, zapisujemy je na drzewach lasu, przydrożnych kamieniach, łemkowskich chyżach i przydrożnych krzyżach. Kojarzymy je z napotkanymi ludźmi i ze tymi wspaniałymi ludźmi, z którymi przemierzamy ten szlak.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Wieś zagarnięta przez przyrodę

Nie wiadomo kiedy powstała, kim byli jej pierwsi osadnicy i co ich przywiodło w te strony. Źródła historyczne o niej są bardzo skąpe. Leżała w dolinie potoku Świerzówka, otaczały ją góry - od południa stoki Mareszki, od północy stoku Magury Wątkowskiej. Wieś pięła się wraz z doliną po samą Przełęcz Majdan oddzielającą Mareszkę od Magury Wątkowskiej. Ponad siedemdziesiąt lat temu zniknęli mieszkający w niej ludzie. Opuszczone i ocalałe po wojnie zabudowania pozostawione zostały na łaskę losu, ale i na pastwę grabieży. Jej krajobraz zaczął się zmieniać. Do splądrowanej wsi zaczęła wkraczać przyroda. Po utworzeniu w 1995 roku Magurskiego Parku Narodowego znalazła się w strefie jego ochrony - na teren dawnej wsi Świerzowa Ruska (łem. Свipжoвa pycькa) można było wejść tylko za specjalnym zezwoleniem dyrekcji parku. Dopiero od 2 października 2015 roku, kiedy otwarto przez dolinę oficjalny szlak turystyczny, można znów legalnie, nie łamiąc przepisów parkowych, wejść do nieistniejącej wsi.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Cerkiew w Kotani - reprezentatywna perła Łemkowszczyzny

Należy do najbardziej typowych budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej Łemkowszczyźnie. Uznana została przez specjalistów ze Lwowa za najbardziej reprezentatywną na Łemkowszczyźnie, stąd też jej kopia zbudowano w lwowskim Szewczenkowskim Gaju (ukr. Музей народної архітектури і побуту „Шевченківський гай”), znanym skansenie architektury ludowej i życia codziennego. Bez wątpienia cerkiew pw. św. św. Kosmy i Damiana prezentuje wysoką wartość architektoniczną i zabytkową, jest perłą regionu.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Magurskie opowieści

Jak wyglądało tutaj życie kiedyś, przed tym wysiedleńczym kataklizmem? Jak wyglądał tutejszy krajobraz po wysiedleniach? Takie pytania nasuwają się nam wielokrotnie. Jakież to nurtujące, nawet gdy człowiek nie jedną ścieżką przewędrował, a nawet wiele razy szedł tymi samymi ścieżkami. Zna jej każdy zakręt i widok z niej, a jednak wciąż współczesny krajobraz Beskidu Niskiego intryguje. Ma on coś niespotykanego, wrzuca w nas doznania, z jakimi nie zetkniemy się gdzie indziej. Nie jest łatwo przekazać wyniesione stąd wrażenia. Można próbować oczywiście opisywać je rozlegle, albo powiedzieć krótko, jak Tomek wspominając nasze wielkomajówkowe wędrówki po Beskidzie Niskim - „magiczne miejsca, piękne chwile i cudowni ludzie” wyrażając w ten nieskomplikowany sposób miłe sercu doznania. Beskid Niski jest jednak polaryzacją uczuć. Myśli skłaniają się wpierw ku tym miłym, ale przychodzi w końcu też chwila zadumy i smutku, kiedy nasuwają się słowa ballady Andrzeja Wierzbickiego „opowiedz jak tu było, jakie pieśni śpiewano, gdzie się pasły konie”.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Magura [GSB-14]

za nami		pozostało
203,0 km		316,0 km

Pora zagłębić się w lasach Magurskiego Parku Narodowego. Czas przemierzyć knieje rozdzielające Karpaty Wschodnie od Karpat Zachodnich, gdzie krzyżują się korytarze ekologiczne i miesza flora wschodu i zachodu Karpat. Nie mamy innego wyjścia, jak tylko zagłębić się w ostępy leśne, wsłuchać się w wiosenne głosy przyrody, bicie jej serca. Przemierzyć je musimy, aby przedostać się do kolejnych pasm górskich, o których niektórzy mówią, że bardziej ucywilizowane. Zmieniające się krajobrazy, przyroda, kultura to fascynujące walory Głównego Szlaku Beskidzkiego, ale aby to dostrzec szlak ten musi być pokonywany po kolei, a przy okazji musimy się na nim od czasu do czasu zatrzymać, a nawet trochę zejść ze szlaku, by nie przeoczyć czegoś istotnego, wartościowego.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Cztery pory roku w sercu Beskidu Niskiego

W sercu Beskidu Niskiego lasy mienią się ogromną rozmaitością gatunków drzew. Są one wciąż rozległe, choć już nie tak bardzo jak kilka wieków temu, zanim zaczęło postępować osadnictwo wdzierające się od XV wieku w głąb karpackiej kniei. Lasy te są siedliskiem dla bogatej flory i fauny. Florystycznie obszar środkowego Beskidu Niskiego ma charakter przejściowy, w którym mieszają się gatunki roślin wschodnio i zachodnio karpackich. Krzyżują się w nim korytarze ekologiczne. Dla ochrony walorów przyrodniczych tego obszaru w 1994 roku utworzony został Magurski Park Narodowy.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Trzy religie – jeden patron

Główny Szlak Beskidzki wiedzie nas teraz przez łemkowskie ziemie. Zetkniemy się na nich z postacią otaczaną szczególną czcią, utrwaloną przez mieszkający tu rozmodlony lud na ikonach, cokołach krzyży, przydrożnych kapliczkach. Stał się patronem parafii i świątyń. Postać tą znamy wszyscy, od samego dzieciństwa, ale tutaj na Łemkowszczyźnie Święty Mikołaj był tym, do kogo powszechnie zanoszono codzienne troski, wszak wsławił się jako ten, który nie odmawiał nigdy pomocy biednym i potrzebującym.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Kamień [GSB-13]

za nami		pozostało
189,0 km		330,0 km

Jest spokojna, cicha, usypiająca. W górnym biegu ma charakter przełomu, płynie głęboką doliną, w przeciwieństwie do swego brata Wisłoka nie tworzy wielkich załomów. Jej leniwy nurt ma coś z sielankowości. Usypia w połączeniu z ciepłem majowych promieni słońca. Wypływa ze środkowej części Beskidu Niskiego z wysokości 575 m n.p.m., ze źródeł góry Dębi Wierch (664 m n.p.m.). Płynie przez Karpaty z małym spadkiem, a opuszcza je wpływając na Pogórze Jasielskie, następnie na Doły Jasielsko-Sanockie. Dolina Wisłoki wieszczy sielankę Wielkiej Majówki w Beskidzie Niskim.

Udostępnij:

Czytaj całość...

MSP TG, etap 11: Krościenko nad Dunajcem - Przysietnica

Ten zakątek jest mi dobrze znany. Znany jest mi z wody, przede wszystkim z Dunajca, mniej z Popradu, ale trochę też; znany mi z gór, z całego Beskidu Sądeckiego, który schodziłem w różnych kierunkach, i to latem, wiosną, jesienią, a także nie mało zimą. JP II, 27.07.1982 r.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Na tropie wiosny w Bieszczadach (3) - pierwszy pąk młody

Zdaje się, iż właśnie o tej porze roku Bieszczady są najbardziej niezwykłe i tajemnicze. W takich Bieszczadach, ogarniętych głęboką magią, można oddać się długim chwilom zadumy i relaksu oraz odsapnąć od codziennego zgiełku.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Na tropie wiosny w Bieszczadach (2) - ciepła bryza

Wiosna przebudziła się, lecz jest jeszcze ospała. Wszak to jest jeszcze kwietniowy plecień, co przeplata trochę zimy, trochę lata. Wiemy o tym od przedszkolnych lat. Pora wczesnowiosenna w tych górach jest mało znana, nie przyciąga ludzi do wędrówek. Na szlakach panuje pustka. To czas, kiedy z połonin znikają ostatnie płaty śniegu, a lodowe wichry ustępują bryzom ciepłego powietrza. Poranne i wieczorne mgły snują się jeszcze wówczas po dolinach. Czy to właśnie teraz Bieszczady nie są najbardziej niezwykłe i tajemnicze? Ileż osób odwiedza te góry o tej porze roku... chyba nikt, oprócz nas.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Na tropie wiosny w Bieszczadach (1) - przebudzenie

Minęła zima w Bieszczadach. Na połoninach widać jeszcze dziurawe płaty śniegu, lecz w dolinie Nasiczniańskiego potoku mamy przeddzień przebudzenia przyrody. Łąki pokryte są jeszcze starymi trawami, a przez zupełnie nagie buki widać stoki pokryte brązowymi liśćmi. Być może roślinność jeszcze nie jest pewna wiosny, ale z pewnością o jej nadejściu wiedzą ptaki. Wyśpiewują one swoje wiosenne pieśni. Świergotają zalotnie w duetach wyznając sobie miłość. Niejaką radość z nadejścia nowego czasu widać również w klarownym strumieniu figlującym na lewo i prawo w wąskim korycie. Płynie przez łąki, przy skraju lasu, lśniąc odbijanym blaskiem słońca. Pozostaje tylko wziąć głęboki oddech, by poczuć wiosnę i ruszyć odkrywać tajemnice kwietniowych Bieszczadów.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Krokusy 2018

Nie wiadomo skąd się wzięły? Skąd przybyły? Nikt tego nie wie, nawet badacze, biolodzy i botanicy. Jedna z teorii mówi, że były w Karpatach od zawsze, choć nie w takiej liczebności jak współcześnie. Rosły sobie jako pojedyncze egzemplarze w lasach puszczy karpackiej, pojawiając się wczesną wiosną, wraz z zawilcami, cebulicami, żywcami, lepiężnikami, kiedy korona drzew pozbawiona liści nie zacienia jeszcze runa leśnego. Wyrastały czasem spod cienkiej warstwy topniejącego śniegu, łapiąc pierwsze promienie słoneczne wiosny. Pasterstwo wtedy jeszcze nie istniało, lecz gdy się pojawiło populacja krokusa zaczęła zwiększać się.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Wielkanoc 2018

Udostępnij:

Czytaj całość...