W krainie Saksonów: Kottmar

Kottmar podobnie jak okoliczne wzniesienia ma rodowód powulkaniczny. Górę otaczają wsie Kottmarsdorf od północnego zachodu i Walddorf od południa, miasta Ebersbach-Neugersdorf od zachodu i Ruppersdorf od wschodu. Na szczycie stoi murowana wieża widokowa o wysokości 15,5 m, wzniesiona w 1881 roku oraz budynek gospody. Oba te obiekty są obecnie nieczynne. W latach 1964-1968 w pobliżu wierzchołka góry wybudowano skocznie narciarskie Kottmarschanzen.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Spitzberg

Spitzberg jest jednym z najbardziej charakterystycznych stożków w Łużycach Górnych. Jest wzniesieniem pochodzenia wulkanicznego, a jego wierzchołek wieńczy 5 bazaltowych skał zastygłych w kominie wulkanu. Na wierzchowinie wyróżnić można dwa wierzchołki, na których znajdują się oddzielne platformy widokowe. Na jednym z nich znajduje się punkt Królewskiej Saksońskiej Sieci Triangulacyjnej z 1864 roku. Po wschodniej stronie góry na skałach odnaleźć można dwie via ferraty: łatwiejszą Apollofalter A/B i trudniejszą Reisenboulder C/D. Obok wierzchołków góry stoi schronisko (gospoda) Spitzbergbaude. Wybudowane zostało w 1891 roku, ale obecny wygląd jest efektem przebudowy i remontu z lat 60-tych XX wieku, po wcześniejszym zawaleniu, jednak podstawy obiektu od dziesiątek lat pozostają bez zmian.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Breiteberg

Breiteberg jest całkowicie zalesiony. W ciągu wieków góra związała się z wieloma legendami o żyjących tam karłach, czy krasnalach, czy też o tutejszym smoku. W 1880 roku na szczycie Breiteberg otwarto letnią restaurację, obecnie będąca jedną z najstarszych górskich restauracji. W tym samym roku wzniesiono na niej drewnianą 12-metrową wieżę widokową, która po burzy w 1898 roku musiała zostać zdemontowana. Kolejną, tym razem kamienną wieżę 13-metrowej wysokości wzniesiono w 1936 roku. W 1881 roku po północnej stronie został zbudowany pomnik cesarza niemieckiego Fryderyka III z inskrypcją „Lerne leiden ohne zu klagen“ („Naucz się cierpieć bez narzekania”). Wykonany został z brązu i miał wysokość 5 m, a ustawiony był na kamiennym cokole. W 1949 roku pomnik cesarza został usunięty i obecnie pozostał po nim tylko kamienny cokół.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Dom Motyli w Jonsdorf

Fascynują od wieków. Wzbudzają zachwyt, a artystom dają inspirację. Na świecie jest ich mnóstwo, ponad 150 tysięcy gatunków, ale są jednocześnie stworzeniami delikatnymi, kruchymi i krótko żyjącymi. Stanowią wyzwanie dla badaczy, entomologów, którzy próbują zgłębić ich budowę i zachowania. Ciągle ich zaskakują.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Oybin

Oybin budują skały piaskowca. Na jej szczycie znajdują się ruiny średniowiecznego zamku i klasztoru. Zamek powstał prawdopodobnie w XIII wieku jako strażnica przy ważnym szlaku handlowym łączącym Czechy z Łużycami. Jego założycielem był według legendy Chvala z Lipé, który odkrył skałę podczas polowania na niedźwiedzia. W połowie XIV wieku gród uzyskał czeski król Karol IV, który założył tu klasztor celestynów. W drugiej połowie XVI wieku zamek z klasztorem i przyległymi gruntami zakupiło miasto Żytawa (Zittau). W 1577 roku w zamek uderzył piorun, który wywołał pożar. Zamek został zniszczony niemal zupełnie. Do jego odbudowy już nie doszło, a do jego końcowego zrujnowania doszło w 1681 roku, kiedy odpadła część skały wraz z wieżą zamkową i zawaliła dziedziniec. Obecnie romantyczne ruiny skalnego zamku i klasztoru Oybin są odrestaurowane i udostępnione do zwiedzania.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Große Felsengasse & Alpine Ridge

Jest to nie długa via ferrata, ale też nie łatwa. Ma 96 metrów długości i pokonuje 64 metry przewyższenia. Prowadzi ona po wąskim skalnym żebrze opadającym spod wierzchołka skały o nazwie Mönchskanzel (Ambona Mnicha). Droga ta kilka razy wprowadza na grzbiet żebra, a przeważnie wiedzie nieco poniżej pionową ścianą. Jest to szlak dość silnie eksponowany, a więc powinny wystrzegać się go osoby, które mają problemy z zapanowaniem na swoimi lękami wysokości. Ten szlak to nie ferratowa szkółka. Z pewnością też ta via ferrata nie nadaje się do testowanie własnych słabości. Osoby z lękiem wysokości będą stanowić zagrożenie zarówno dla siebie, jak i innych osób znajdujących się w pobliżu.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Hochwald

Hochwald to jedno z najbardziej charakterystycznych wzniesień w Górach Łużyckich. Ma dwa wierzchołki, rozdzielone rozległą przełęczą, na którą można dojechać turystyczną komunikacją z Oybin. Wyższy wierzchołek, leżący na południu, jest wierzchołkiem granicznym. Było on popularnym celem spacerów już w XVIII wieku. W 1834 roku postawiono na nim krzyż, a potem pierwsze schronisko w 1853 roku (spłonęło w 1877 roku). Obecnie po stronie niemieckiej działa tam schronisko „Hochwaldbaude Oybin”. W 1879 roku na północnym szczycie wzniesiono drewnianą wieżę widokową, która została zastąpiona w 1891 roku konstrukcją kamienną. Ma wysokość 25 metrów. Przy wieży działa restauracja „Hochwald-Turmbaude”.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Lausche

Lausche (czes. Luž; 793 m n.p.m.) jest dawnym stożkiem wulkanicznym o wyrazistym kopulastym kształcie i stromych zboczach. Jest najwyższym szczytem w Górach Łużyckich. Leży na granicy Czech i Niemiec. Był popularny turystycznie już od połowy XIX wieku. Pierwsze schronisko wzniesiono na nim w 1823 roku. Nowe i większe z wieżą widokową wzniesiono dokładnie na granicy w 1882 roku. Schronisko to w 1946 roku strawił pożar. Obecnie na szczycie góry stoi wieża telekomunikacyjna. Sam wierzchołek jest bardzo dobrym punktem widokowym z rozległymi panoramami (jedynie strona wschodnia jest częściowo ograniczona). Na szczyt Lausche dotrzeć można z otaczających miejscowości: Waltersdorf (najkrótsza trasa) i Jonsdorf w Niemczech, czy Horní Světlá i Dolní Světlá w Czechach.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Nonnenfelsen

Po odpoczynku w ogródku restauracji Eisgarten, położonym nad malowniczym jeziorkiem, kierujemy się na zachód. Obchodzimy jeziorko i mijamy wyrzeźbioną w drewnie zakonnicę, która potwierdza prawidłowy azymut na Skały Zakonnic. Ich widok od samego rana wabił. W końcu dotarliśmy do nich pokonując plątaninę ścieżek Jonsdorskiego Skalnego Miasta. W 1791 roku historyk i teolog Adolph Pescheck opisywał je widząc w nich dwie siostry zakonne, mniszki Schleyer i Habit. Pięćdziesiąt lat później te ekstremalnie trudne do chodzenia skały otwarte dla turystów. Mieszkańcy Jonsdorf zamontowali w nich pierwsze ułatwienia, mostki i założyli tablice informacyjne. W tym samym czasie, w 1860 roku zbudowano na szczycie skały pierwszą restaurację dla turystów. Spłonęło w 1902 roku, ale natychmiast zostało odbudowane. Działa ona do dzisiaj i zachwyciła odwiedzających swym położeniem. Udajmy się do niego.

Przekraczamy potok Pochebach i na skrzyżowaniu dróg skręcamy w prawo. Zaraz za zakrętem mamy początek via ferraty Nonnenfelsen (pol. Skały Zakonnic) – przygoda górska w innym wydaniu niż zwykle, po raz pierwszy w tym roku. Wpierw jednak trzeba założyć sprzęt, posprawdzać, czy wszystko z nim w porządku, by mógł stanowić gwarancję naszego bezpieczeństwa.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Jonsdorfer Felsestadt

Pierwsza wzmianka o Jonsdorf miała miejsce w 1539 roku, kiedy tutejsze ziemie weszły w posiadanie dziesięciu osadników. Nabyli oni te ziemie od Celestynów z Oybin. Niedługo po tym odkryto, że piaskowiec znajdujący się na południe od założonej wsi nadaje się do produkcji kamieni młyńskich. Pierwszy kamieniołom został wydzierżawiony przez miasto Zittau (pol. Żytawa) w 1580 roku przez Hieronima Richtera. W XVII wieku postanowiono zidentyfikować kolejne miejsca pozyskiwania piaskowca między miejscowościami Jonsdorf i Waltersdorf. Dużym wsparciem dla rozwoju Jonsdorf było również tkalnictwo, które pojawiło się tu w połowie XVIII wieku. W 1841 roku wieś zaczęła rozwijać się również turystycznie, a stało się to, gdy Karl Linke otworzyły tutaj sanatorium zimnej wody, oparte na leczeniu naturalnym opracowanym przez Sebastiana Kneipp’a. W Jonsdorf nie wydobywa się już piaskowca. Jego wydobycia zaprzestano w 1917 roku. Jest jednak wciąż miejscowością ukrytą w Górach Żytawskich, leżącą w oddaleniu od głównych arterii komunikacyjnych. Tutaj można odnaleźć spokój, ciszę, a także odszukać piękno piaskowcowych form wędrując po terenach dawnych kamieniołomów.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Hochstein

Zalesiona góra Hochstein otoczona jest miejscowościami Ohorn na zachodzie, Elstra na wschodzie, Rammenau na południu i Steina na północy. Jej szczyt wieńczy formacja skalna, będąca prehistorycznym świętym miejscem kultu anglosaskiej bogini wiosny Ēostre. Być może pełniła ona też funkcję ołtarza ofiarnego. Rozpalany niegdyś na niej ogień widoczny był z każdego kierunku. Dzisiaj widoki ze szczyty ograniczone są przez las. Pod jednym z głazów szczytowych znajduje się pamiątkowa księga wpisów. U stóp Hochstein na polanie po południowej stronie znajduje się hotel i gospoda „Forsthaus Luchsenburg”, wzniesiony w rustykalnym stylu.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Stolpen

Zamek Stolpen wzniesiony jest na bazaltowym kominie powulkanicznym. To tutaj po raz pierwszy na świecie użyto określenia „bazalt” w odniesieniu do skał wulkanicznych i stąd rozpowszechniło się na cały świat. Zamkowa studnia o głębokości 84,4 metrów jest najgłębszą bazaltową studnią na ziemi. Na Zamku Stolpen w latach 1716–1765 więziona była Anna Konstancja Cosel, faworyta Augusta II Mocnego, znana jako hrabina Cosel. Wystawa muzealna w Wieży Johanna jest poświęcona jej życiu (również w języku polskim). Z najwyższego punktu na górze zamkowej, tj. z otwartej platformy na Wieży o Siedmiu Szczytach roztacza się bajkowy widok na saską krainę. U stóp Zamku Stolpen leży romantyczne miasteczko Stolpen, które zachowało swoją historyczną formę sprzed stuleci.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Valtenberg

Valtenberg to najwyższa góra Pogórza Łużyckiego. Jej szczyt leży około 2,5 km na południowy zachód od Neukirch/Lausitz i 5 km na północ od Neustadt in Sachsen. W 1857 roku na jej szczycie wybudowano 22-metrową kamienną wieżę widokową König-Johann-Turm (na cześć ówczesnego króla Saksonii Johanna von Sachsen). Od 1864 roku wieża ta służyła również jako reper (znak geodezyjny) dla geodetów, czego pozostałością jest historyczny słup geodezyjny na tarasie widokowym. W 1977 roku obok wieży widokowej otwarto gospodę „Bergbaude Valtenberg“. Pięć minut marszu od szczytu góry znajduje się źródło rzeki Wesenitz, która wypływa tu jako malutki strumień górski ze starej górniczej sztolni. Na północnych stokach góry Valtenberg znajdują się nieużytkowane kamieniołomy, wypełnione obecnie naturalnie wodą.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Rotstein

Rotstein wznosi się na wschód od miasta Löbau. Otaczają go wsie Bischdorf, Dolgowitz, Sohland am Rotstein, Zoblitz i Rosenhain. Pod szczytem góry funkcjonuje górski hotel Berghotel Rotstein wybudowany w 1872 roku. Na szczycie można zobaczyć pozostałości małej kaplicy z XI wieku. W 2000 roku wzniesiono przy hotelu nową żelazną wieżę widokową. Ma wysokość 21 m i prowadzi na nią 101 stopni. Na Rotstein znajduje się najstarszy rezerwat przyrody w Saksonii, utworzony w 1912 roku.

Udostępnij:

Czytaj całość...

W krainie Saksonów: Löbauer Berg

Löbauer Berg to wygasły wulkan. Szczyt góry Löbauer leży około 1,8 km na wschód od centrum miasta Löbau. Stoi na nim urokliwa (jedyna taka na świecie) żeliwna wieża widokowa König-Friedrich-August-Turm (Fryderyka Augusta II, króla Saksonii). Zbudowano ją w 1854 roku. Ma 28 m wysokości i prowadzi na nią 120 stopni. Na sąsiednim wierzchołku Löbauer Schafberg (449 m n.p.m.) znajduje się niewielka grupa skalna o nazwie Geldkellerfelsen, umożliwiająca prowadzenie astronomicznych obserwacji Słońca. Na sąsiednim Schafberg stoi również widoczna z daleka wieża transmisyjna Deutsche Telekom o wysokości 162 metrów. Około 650 metrów na północny wschód od szczytu Löbauer Berg, na końcu asfaltowej drogi z Löbau stoi zrekonstruowany (po pożarze) budynek z 1896 roku Berg-Gasthof „Honigbrunnen”. Działa w nim hotel i restauracja.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Stąd byli też królowie Polski

Kraina ta leży na terytorium Niemiec. Graniczy z Polską i Czechami. Jej stolicą jest Drezno. Jej nazwa brzmi dumnie: Wolny Kraj Saksonia. Niewielki skrawek historycznej Saksonii znajduje się obecnie w Polsce. Są to okolice Bogatyni. Swoją historią region ten sięga X wieku. Były to wtedy ziemie słowiańskie. Kiedy król niemiecki Henryk wybudował w Miśni gród, wokół którego zaczęły osiedlać się plemiona germańskie. Saksonia, zwana Górną Saksonią jest nieco młodsza od Dolnej Saksonii, która pojawiła się na północnym zachodzie około roku 900, rządzonej przez niemieckich cesarzy Ottonów. Po grodzie w Miśni powstawały kolejne, które z czasem przeobrażały się w przepiękne twierdze i pałace. Słynie z nich ta kraina. Bawili w nich też polscy królowie, ich żony i metresy (jak słynna hrabina Cosel), bo władcy saksońskiej ziemi byli jednocześnie królami Polski.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Drugi oddech gór i powiew morskiej bryzy

Spaliśmy prawie do południa, ale cóż się dziwić, skoro dopiero po drugiej w nocy ułożyliśmy się w łóżkach na nocny spoczynek. W uszach wciąż gra jeszcze muzyka, gnają nas żywiołowe śpiewy niosące ducha po górach i morzach. Echo wydarzenia, które zakończyło się ledwie kilka godzin temu unosi nas razem z aniołami radości i dobrej pogody, prowadzi na dziką włóczęgę… Trudno jeszcze ogarnąć emocje ostatniego wieczoru.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Zachodni kraniec Beskidu Niskiego [GSB-17]

za nami		pozostało
241,9 km		277,1 km

Żegnamy się ze Zdynią. Była wyśmienitą baza wypadową przez te kilka dni. Spokojny zakątek pozwala zapomnieć o miejskim gwarze. Jadło u Zosi, jak zwykle wyśmienicie smaczne. Wiemy już, że wrócimy tu jeszcze tego roku. Przed nami ostatni dzień Wielkiej Majówki w Beskidzie Niskim.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Zachwycają i skłaniają do refleksji

Cmentarze wojenne na obszarze Zachodniej Galicji są swoistym fenomenem. Są hołdem dla żołnierskiego etosu bez względu na stronę zwaśnionych armii. Nie jest w nich ważne, kto po której stronie walczył, w jakich armiach służyli, bo służyli w nich ludzie różnych narodowości, nie tylko austriackiej, niemieckiej, czy rosyjskiej. Powstały wiek temu, po prawie półrocznej bitwie gorlickiej. Do momentu decydującego starcia były to walki pozycyjne. W dniu 2 maja 1915 roku wojska niemieckie i austro-węgierskie przystąpiły do niespodziewanego ataku, w wyniku którego dnia 5 maja 1915 roku front rosyjski pod Gorlicami został przerwany. Rozbita wojska rosyjskie prze kolejne dni musiały ratować się odwrotem.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Echa wielkiej wojny [GSB-16]

za nami		pozostało
227,6 km		291,4 km

Dzisiaj trasa nie wymaga dojazdu autokarem. Ruszamy na nią wprost ze Zdyni z naszej bazy „U Zosi”. Przez lekko przychmurzone niebo wydawało się, że będzie dzisiaj chłodniej, ale jest tak samo ciepło jak w poprzednie dni. Chmury rozpływają się. Za jakąś godzinę powinny odejść zupełnie. Dopisuje pogoda, wręcz rozpieszcza nas podczas tegorocznej Wielkiej Majówki.

Przez ostatnie dni przemierzaliśmy Beskid Niski kontemplując się jego przyrodą, ale też nawiązując do kwitnącej tu niegdyś łemkowskiej kultury. Beskid Niski jest piękny, cichy i spokojny - taki jest teraz, choć kiedyś został nasączony krwią. Obie wojny światowe silnie odcisnęły swe piętno. II wojna światowa, a przede wszystkim akcja „Wisła” zmieniła zupełnie oblicze tych gór, kiedy nagle zniknęli żyjący w nich ludzie. Beskid Niski stał się też pochówkiem dla tysięcy ofiar tzw. Wielkiej Wojny. Piękny, cichy Beskid Niski zmusza do refleksji.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Na Popowe Wierchy [GSB-15]

za nami		pozostało
216,3 km		302,7 km

Myślami wciąż jesteśmy w dolinie Świerzówki. Opuszczona wioska, konsumowana przez przyrodę nie pozwala przestać o niej myśleć. Przejście tej doliny pozostawia trwały ślad w ludzkiej głębi. Dolina Świerzówki doprowadziła nas na Przełęcz Majdan, na której wczorajszego dnia przerwaliśmy wędrówkę Głównym Szlakiem Beskidzkim. Możemy teraz podjąć ciąg dalszy tego szlaku, przemierzać po raz kolejny Beskidy z tą samą fascynującą, jak pierwszy, drugi i każdy następny raz. Na ten szlak chce się wracać. Na każdym jego metrze szlaku pozostawiamy przeżycia i emocje, zapisujemy je na drzewach lasu, przydrożnych kamieniach, łemkowskich chyżach i przydrożnych krzyżach. Kojarzymy je z napotkanymi ludźmi i ze tymi wspaniałymi ludźmi, z którymi przemierzamy ten szlak.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Wieś zagarnięta przez przyrodę

Nie wiadomo kiedy powstała, kim byli jej pierwsi osadnicy i co ich przywiodło w te strony. Źródła historyczne o niej są bardzo skąpe. Leżała w dolinie potoku Świerzówka, otaczały ją góry - od południa stoki Mareszki, od północy stoku Magury Wątkowskiej. Wieś pięła się wraz z doliną po samą Przełęcz Majdan oddzielającą Mareszkę od Magury Wątkowskiej. Ponad siedemdziesiąt lat temu zniknęli mieszkający w niej ludzie. Opuszczone i ocalałe po wojnie zabudowania pozostawione zostały na łaskę losu, ale i na pastwę grabieży. Jej krajobraz zaczął się zmieniać. Do splądrowanej wsi zaczęła wkraczać przyroda. Po utworzeniu w 1995 roku Magurskiego Parku Narodowego znalazła się w strefie jego ochrony - na teren dawnej wsi Świerzowa Ruska (łem. Свipжoвa pycькa) można było wejść tylko za specjalnym zezwoleniem dyrekcji parku. Dopiero od 2 października 2015 roku, kiedy otwarto przez dolinę oficjalny szlak turystyczny, można znów legalnie, nie łamiąc przepisów parkowych, wejść do nieistniejącej wsi.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Cerkiew w Kotani - reprezentatywna perła Łemkowszczyzny

Należy do najbardziej typowych budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej Łemkowszczyźnie. Uznana została przez specjalistów ze Lwowa za najbardziej reprezentatywną na Łemkowszczyźnie, stąd też jej kopia zbudowano w lwowskim Szewczenkowskim Gaju (ukr. Музей народної архітектури і побуту „Шевченківський гай”), znanym skansenie architektury ludowej i życia codziennego. Bez wątpienia cerkiew pw. św. św. Kosmy i Damiana prezentuje wysoką wartość architektoniczną i zabytkową, jest perłą regionu.

Udostępnij:

Czytaj całość...

Magurskie opowieści

Jak wyglądało tutaj życie kiedyś, przed tym wysiedleńczym kataklizmem? Jak wyglądał tutejszy krajobraz po wysiedleniach? Takie pytania nasuwają się nam wielokrotnie. Jakież to nurtujące, nawet gdy człowiek nie jedną ścieżką przewędrował, a nawet wiele razy szedł tymi samymi ścieżkami. Zna jej każdy zakręt i widok z niej, a jednak wciąż współczesny krajobraz Beskidu Niskiego intryguje. Ma on coś niespotykanego, wrzuca w nas doznania, z jakimi nie zetkniemy się gdzie indziej. Nie jest łatwo przekazać wyniesione stąd wrażenia. Można próbować oczywiście opisywać je rozlegle, albo powiedzieć krótko, jak Tomek wspominając nasze wielkomajówkowe wędrówki po Beskidzie Niskim - „magiczne miejsca, piękne chwile i cudowni ludzie” wyrażając w ten nieskomplikowany sposób miłe sercu doznania. Beskid Niski jest jednak polaryzacją uczuć. Myśli skłaniają się wpierw ku tym miłym, ale przychodzi w końcu też chwila zadumy i smutku, kiedy nasuwają się słowa ballady Andrzeja Wierzbickiego „opowiedz jak tu było, jakie pieśni śpiewano, gdzie się pasły konie”.

Udostępnij:

Czytaj całość...