Dziennik wypraw i przystań przed kolejną wędrówką.

W sercu Beskidu Niskiego

Znajdujemy się w sercu Beskidu Niskiego, gdzie nad rzeką Wisłoką pośród malowniczych wzniesień położona jest wieś Krempna. Niegdyś tereny te porastała niedostępna Puszcza Karpacka, a podwaliny obecnych osad zaczęli tutaj tworzyć wołoscy i ruscy pasterze, którzy pojawiali się tutaj już w średniowieczu, ale główna fala przyszła w XVI wieku. Osadnictwo to przyniosło nieznaną do tej pory na tych ziemiach gospodarkę - hodowlę owiec, bydła, kóz w trudnych warunkach górskich.

Przyniosło to ożywienie dla dotychczasowej gospodarki rolnej, która na nieurodzajnych ziemiach nie była wystarczalna. Sprzyjała temu płynąca Wisłoka, wzdłuż której osadnictwo najdogodniej mogło wciskać się w gęste bory. W którymś momencie historii pojawili się tutaj Łemkowie, ale skąd - nikt nie ma pewności. Istnieje wiele teorii w tej kwestii. Być może lud ten powstał w wyniku mieszania się tutejszych Rusinów z osadnikami wołoskimi, albo z rolniczą ludnością polską, czy też słowacką, a może teorie te, wraz z wszystkimi innymi miały faktycznie miejsce i wzajemnie się dopełniają.

Wisłoka w Krempnej.
Wisłoka w Krempnej.

Wieś Krempna założył najprawdopodobniej Mikołaj Stadnicki na przełomie XV i XVI wieku. Wiadomo, że w 1507 roku w Krempnej istniała już prawosławna cerkiew, jednak jak mówią ludowe przekazy pierwsze domy stanęły nieco dalej - w dzisiejszej miejscowości Żydowskie. Dopiero później zaczęli przenosić się i skupiać przy cerkiewnej świątyni w Krempnej.

Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej reprezentuje najbardziej typowe budownictwo sakralne na zachodniej Łemkowszczyźnie. Obecnie cerkiew stanowi świątynię rzymsko-katolicką pw. św. Maksymiliana Kolbe. Nieznana jest dokładna data jej powstania. Na nadprożu przedsionka widnieje rok 1778, ale cechy konstrukcyjne budynku sugerują o wcześniejszym wybudowaniu tej świątyni - na wiek XVII, a nawet XVI. Jeśli faktycznie tak było, to rok 1778 odnosił się będzie jedynie do przekształcenia starszej świątyni. We wnętrzu cerkwi śś. Kosmy i Damiana w Krempnej znajdziemy kompletny ikonostas malowany w latach 1835-1836. W jej przedsionku po stronie południowej stoi feretron z figurą Matki Boskiej, ubranej w szaty i z prawdziwymi włosami. Miejscowi grekokatolicy uważają ją za cudowną i obdarzają czcią.

Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej.
Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej.

Krzyż przy cerkwi.

Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej. Fragment ikonostasu.
Fragment ikonostasu.

Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej. Fragment ikonostasu.
Fragment ikonostasu.

Cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Krempnej. Feretron z figurą Matki Boskiej, ubrana w szaty i z prawdziwymi włosami.
Feretron z figurą Matki Boskiej w przedsionku cerkwi.

Figura stojąca nieopodal cerkwi śś. Kosmy i Damiana w Krempnej.
Figura stojąca nieopodal cerkwi śś. Kosmy i Damiana w Krempnej.

Krempną otaczają leśne wzniesienia Beskidu Niskiego. W roku 1995 utworzono na nich Magurski Park Narodowy chroniący unikatowy obszar przejściowy między Karpatami Zachodnimi i Wschodnimi. To niezwykle interesujący fragment w pasie polskich Karpat, a jak zmienia się na jego obszarze szata roślinna i fauna mogliśmy przekonać się już dwukrotnie, kiedy przemierzyliśmy wzdłuż cały ten obszar chroniony idąc czerwonym szlakiem turystycznym (patrz: 20.04.2013, 7.07.2012). W Krempnej pogłębiliśmy znajomość z Magurskim Parkiem Narodowym, gdyż nie gdzie indziej, a właśnie tutaj znajduje się siedziba dyrekcji Parku, a także ośrodek edukacyjny oraz muzeum Magurskiego Parku Narodowego, którego pracownicy w arcyciekawy sposób prezentują tutejsze walory przyrodnicze.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Ośrodek Edukacyjny oraz Muzeum Magurskiego Parku Narodowego.

Dzisiejszego dnia wydarzyło się też w Krempnej coś wyjątkowego. Otóż o godzinie 13.15 do wioski wszedł Redyk Karpacki, który ma za sobą już około 1000 km pasterskiej wędrówki. Bacowie wraz ze swoim stadem przemaszerowali tędy, kierując się na południe na pastwiska pobliskiej wsi Żydowskie. Z zaszczytem maszerowaliśmy obok nich. Serca nasze cieszą się, że choć tyle mogliśmy być ich towarzyszami. Zaś na jutro obiecali nam spotkanie przy watrze i pasterskie opowieści.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Redyk Karpacki w Krempnej.

Udostępnij:

4 komentarze:

  1. Ale Wam się udało z Redykiem. Super. :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Bardzo ciekawe tereny, i przyrodniczo i pod względem ikonografii :) Fajnie, że spotkaliście redyk, ja wciąż liczę po cichu na Halę Miziową... Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Świetny pomysł z tym Redykiem. Szkoda tylko, że mi się nie udało załapać, moze w przyszłym roku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Redyk to inicjatywa jednorazowa, być może nigdy już taki nie pójdzie. ale wciąż jest czas - Redyk idzie dalej na zachód, aż do Czech. Szczegóły na stronie www.redykkarpacki.pl
      pozdrawiam
      katarzyna

      Usuń


Życie jest zbyt krótkie, aby je przegapić.

Liczba wyświetleń

Popularne posty (ostatnie 30 dni)

Etykiety

Archiwum bloga

Z nimi w górach bezpieczniej

Zapamiętaj !
NUMER RATUNKOWY
W GÓRACH
601 100 300

Mapę miej zawsze ze sobą

Stali bywalcy

Odbiorcy


Wyrusz z nami na

Główny Szlak Beskidu Wyspowego


ETAP DATA, ODCINEK
1
19.11.2016
[RELACJA]
Szczawa - Jasień - Ostra - Ogorzała - Mszana Dolna
2
7.01.2017
[RELACJA]
Mszana Dolna - Potaczkowa - Rabka-Zdrój
3
18.02.2017
[RELACJA]
Rabka-Zdrój - Luboń Wielki - Przełęcz Glisne
4
18.03.2017
[RELACJA]
Przełęcz Glisne - Szczebel - Kasinka Mała
5
27.05.2017
[RELACJA]
Kasinka Mała - Lubogoszcz - Mszana Dolna
6
4.11.2017
[RELACJA]
Mszana Dolna - Ćwilin - Jurków
7
9.12.2017
[RELACJA]
Jurków - Mogielica - Przełęcz Rydza-Śmigłego
8
20.01.2018
[RELACJA]
Przełęcz Rydza-Śmigłego - Łopień - Dobra
9
10.02.2018
[RELACJA]
Dobra - Śnieżnica - Kasina Wielka - Skrzydlna
10
17.03.2018
[RELACJA]
Skrzydlna - Ciecień - Szczyrzyc
11
10.11.2018
[RELACJA]
Szczyrzyc - Kostrza - Tymbark
12
24.03.2019
[RELACJA]
Tymbark - Kamionna - Żegocina
13
14.07.2019
[RELACJA]
Żegocina - Łopusze - Laskowa
14
22.09.2019
[RELACJA]
Laskowa - Sałasz - Męcina
15
17.11.2019
[RELACJA]
Męcina - Jaworz - Limanowa
16
26.09.2020
[RELACJA]
Limanowa - Łyżka - Pępówka - Łukowica
17
5.12.2020
[RELACJA]
Łukowica - Ostra - Ostra Skrzyż.
18
6.03.2021
[RELACJA]
Ostra Skrzyż. - Modyń - Szczawa

Smaki Karpat

Wołoskimi śladami

Główny Szlak Beskidzki

21-23.10.2016 - wyprawa 1
Zaczynamy gdzie Biesy i Czady,
czyli w legendarnych Bieszczadach

BAZA: Ustrzyki Górne ODCINEK: Wołosate - Brzegi Górne
Relacje:
13-15.01.2017 - Bieszczadzki suplement do GSB
Biała Triada z Biesami i Czadami
BAZA: Ustrzyki Górne
Relacje:
29.04.-2.05.2017 - wyprawa 2
Wielka Majówka w Bieszczadach
BAZA: Rzepedź ODCINEK: Brzegi Górne - Komańcza
Relacje:
16-18.06.2017 - wyprawa 3
Najdziksze ostępy Beskidu Niskiego
BAZA: Rzepedź ODCINEK: Komańcza - Iwonicz-Zdrój
Relacje:
20-22.10.2017 - wyprawa 4
Złota jesień w Beskidzie Niskim
BAZA: Iwonicz ODCINEK: Iwonicz-Zdrój - Kąty
Relacje:
1-5.05.2018 - wyprawa 5
Magurskie opowieści
i pieśń o Łemkowyni

BAZA: Zdynia ODCINEK: Kąty - Mochnaczka Niżna
Relacje:
20-22.07.2018 - wyprawa 6
Ziemia Sądecka
BAZA: Krynica-Zdrój ODCINEK: Mochnaczka Niżna - Krościenko nad Dunajcem
Relacje:
7-9.09.2018 - wyprawa 7
Naprzeciw Tatr
BAZA: Studzionki, Turbacz ODCINEK: Krościenko nad Dunajcem - Rabka-Zdrój
Relacje:
18-20.01.2019 - wyprawa 8
Zimowe drogi do Babiogórskiego Królestwa
BAZA: Jordanów ODCINEK: Rabka-Zdrój - Krowiarki
Relacje:
17-19.05.2019 - wyprawa 9
Wyprawa po wschody i zachody słońca
przez najwyższe partie Beskidów

BAZA: Markowe Szczawiny, Hala Miziowa ODCINEK: Krowiarki - Węgierska Górka
Relacje:
22-24.11.2019 - wyprawa 10
Na śląskiej ziemi kończy się nasza przygoda
BAZA: Równica ODCINEK: Węgierska Górka - Ustroń
Relacje:

GŁÓWNY SZLAK WSCHODNIOBESKIDZKI

termin 1. wyprawy: 6-15 wrzesień 2019
odcinek: Bieszczady Wschodnie czyli...
od Przełęczy Użockiej do Przełęczy Wyszkowskiej


termin 2. wyprawy: wrzesień 2023
odcinek: Gorgany czyli...
od Przełęczy Wyszkowskiej do Przełęczy Tatarskiej


termin 3. wyprawy: wrzesień 2024
odcinek: Czarnohora czyli...
od Przełęczy Tatarskiej do Gór Czywczyńskich

Koszulka Beskidzka

Niepowtarzalna, z nadrukowanym Twoim imieniem na sercu - koszulka „Wyprawa na Główny Szlak Beskidzki”.
Wykonana z poliestrowej tkaniny o wysokim stopniu oddychalności. Nie chłonie wody, ale odprowadza ją na zewnątrz dając wysokie odczucie suchości. Nawet gdy pocisz się ubranie nie klei się do ciała. Wilgoć łatwo odparowuje z niej zachowując jednocześnie komfort cieplny.

Fascynujący świat krasu

25-27 lipca 2014 roku
Trzy dni w Raju... Słowackim Raju
Góry piękne są!
...można je przemierzać w wielkiej ciszy i samotności,
ale jakże piękniejsze stają się, gdy robimy to w tak wspaniałym towarzystwie – dziękujemy Wam
za trzy niezwykłe dni w Słowackim Raju,
pełne serdeczności, ciekawych pogawędek na szlaku
i za tyleż uśmiechu.
24-26 lipca 2015 roku
Powrót do Słowackiego Raju
Powróciliśmy tam, gdzie byliśmy roku zeszłego,
gdzie natura stworzyła coś niebywałego;
gdzie płaskowyże pocięły rokliny,
gdzie Spisza i Gemeru łączą się krainy;
by znów wędrować wąwozami dzikich potoków,
by poczuć na twarzy roszące krople wodospadów!
To czego jeszcze nie widzieliśmy – zobaczyliśmy,
gdy znów w otchłań Słowackiego Raju wkroczyliśmy!


19-21 sierpnia 2016 roku
Słowacki Raj 3
Tam gdzie dotąd nie byliśmy!
Przed nami kolejne trzy dni w raju… Słowackim Raju
W nieznane nam dotąd kaniony ruszymy do boju
Od wschodu i zachodu podążymy do źródeł potoków
rzeźbiących w wapieniach fantazję od wieków.
Na koniec pożegnalny wąwóz zostanie na południu,
Ostatnia droga do przebycia w ostatnim dniu.

           I na całe to krasowe eldorado
spojrzymy ze szczytu Havraniej Skały,
           A może też wtedy zobaczymy
to czego dotąd nasze oczy widziały:
           inne słowackie krasy,
próbujące klasą dorównać pięknu tejże krainy?
           Niech one na razie cierpliwie
czekają na nasze odwiedziny.

7-9 lipca 2017 roku
Słowacki Raj 4
bo przecież trzy razy to za mało!
Ostatniego lata miała to być wyprawa ostatnia,
lecz Raj to kraina pociągająca i w atrakcje dostatnia;
Piękna i unikatowa, w krasowe formy bogata,
a na dodatek zeszłego roku pojawiła się w niej ferrata -
przez dziki Kysel co po czterdziestu latach został otwarty
i nigdy dotąd przez nas jeszcze nie przebyty.
Wspomnień czar ożywi też bez większego trudu
fascynujący i zawsze urzekający kanion Hornadu.
Zaglądnąć też warto do miasta mistrza Pawła, uroczej Lewoczy,
gdzie w starej świątyni świętego Jakuba każdy zobaczy
najwyższy na świecie ołtarz, wyjątkowy, misternie rzeźbiony,
bo majster Paweł jak Wit Stwosz był bardzo uzdolniony.
Na koniec zaś tej wyprawy - wejdziemy na górę Velka Knola
Drogą niedługą, lecz widokową, co z góry zobaczyć Raj pozwala.
Słowacki Raj od ponad stu lat urodą zniewala człowieka
od czasu odkrycia jej przez taternika Martina Rótha urzeka.
Grupa od tygodni w komplecie jest już zwarta i gotowa,
Kaniony, dzikie potoki czekają - kolejna rajska wyprawa.


Cudowna wyprawa z cudownymi ludźmi!
Dziękujemy cudownym ludziom,
z którymi pokonywaliśmy dzikie i ekscytujące szlaki
Słowackiego Raju.
Byliście wspaniałymi kompanami.

Miało być naprawdę po raz ostatni...
Lecz mówicie: jakże to w czas letni
nie jechać znów do Słowackiego Raju -
pozwolić na zlekceważenie obyczaju.
Nawet gdy niemal wszystko już zwiedzone
te dzikie kaniony wciąż są dla nas atrakcyjne.
Powiadacie też, że trzy dni w raju to za krótko!
skoro tak, to czy na cztery nie będzie zbyt malutko?
No cóż, podoba nam się ten kras,
a więc znów do niego ruszać czas.
A co wrzucimy do programu wyjazdu kolejnego?
Może z każdego roku coś jednego?
Niech piąty epizod w swej rozciągłości
stanie się powrotem do przeszłości,
ruszajmy na stare ścieżki, niech emocje na nowo ożyją
gdy znów pojawimy się w Raju z kolejną misją!

15-18 sierpnia 2018 roku
Słowacki Raj 5
Retrospekcja
Suchá Belá - Veľký Sokol -
- Sokolia dolina - Kyseľ (via ferrata)

Koszulka wodniacka

Tatrzańska rodzinka

Wspomnienie


519 km i 18 dni nieustannej wędrówki
przez najwyższe i najpiękniejsze partie polskich Beskidów
– od kropki do kropki –
najdłuższym górskim szlakiem turystycznym w Polsce


Dorota i Marek Szala
Główny Szlak Beskidzki
- od kropki do kropki -

WYRÓŻNIENIE
prezentacji tego pasjonującego przedsięwzięcia na



za dostrzeżenie piękna wokół nas.

Dziękujemy i cieszymy się bardzo,
że nasza wędrówka Głównym Szlakiem Beskidzkim
nie skończyła się na czerwonej kropce w Ustroniu,
ale tak naprawdę doprowadziła nas aż na
Navigator Festival 2013.

Napisz do nas