Dziennik wypraw i przystań przed kolejną wędrówką.

Zaproszenie do królewskiego zamku (1)

Zanim ludzie zaczęli chadzać po Tatrach, najpierw na Wawelskim Wzgórzu powstał gród, który wkrótce stał się siedzibą królów, za panowania których dzikie Tatry przestały być ziemią niczyją, zaś osadnictwo dotarło na Podtatrze.

Ostatnio na Wzgórze Wawelskie przybyliśmy za świtą królewską, towarzysząc jej od bram średniowiecznego miasta aż na piękny arkadowy dziedziniec zamkowy na Wzgórzu Wawelskim. Wówczas to król, królowa i cała królewska rodzina udała się z tego miejsca do swoich prywatnych rezydencji, zaś towarzyszący im goście znikli w zamkowych apartamentach, my zaś pozostaliśmy na dziedzińcu oczarowani antyczną formą architektoniczną zabudowy wokół dziedzińca zamkowego. Otaczały nas wspaniałe krużganki podtrzymywane na kolumnach połączonych łukami, tworzące piękne arkady. Nieco inaczej prezentowały się krużganki na drugim piętrze, na którym kolumny są dwukrotnie wyższe i zakończone dzbankami podtrzymują bezpośrednio zadaszenie. Krużganki przylegające bezpośrednio do wewnętrznych ścian zamkowych stanowiły dogodną, a często najszybszą drogę komunikacyjną pomiędzy zamkowymi komnatami.

Wschodnie skrzydło Zamku Królewskiego na Wawelu.
Wschodnie skrzydło Zamku Królewskiego na Wawelu.

Dzisiaj przed nami, zwykłymi śmiertelnikami, otwarły się królewskie progi. Korzystamy z niebywałego zaproszenia by zajrzeć do królewskich komnat, reprezentacyjnych apartamentów, a nawet królewskiego skarbca i zbrojowni. Ucieszyło nas to bardzo, bo mglisty i bardzo chłodny poranek nie zachęca do plenerowej wycieczki. Musimy tyko trzymać się określonych godzin wstępu, do których upoważnia nas glejt otrzymany zaraz za bramą zamkową w postaci biletu.

Arkadowy dziedziniec Zamku Królewskiego na Wawelu.
Arkadowy dziedziniec Zamku Królewskiego na Wawelu.

Zamek Królewski na Wawelu. Na krużganku.
Na krużganku.

Zamek Królewski na Wawelu. Zamkowe okna ujęte kamiennymi zdobieniami.
Zamkowe okna, podobnie jak drzwi ujęte są kamiennymi zdobieniami.

Wzgórze Wawelskie wznosi się na wysokość 228 m n.p.m. i około 25 m nad poziom płynącej u jego stóp Wisły. Przez wieki było ono siedzibą książąt i królów polskich. Pozostały po nich zabudowania zamku królewskiego, katedra, domy dostojników państwowych i kościelnych. Ich wnętrza kryją niezliczone eksponaty i pamiątki narodowe, perły architektury i sztuki.

Wawel Zaginiony

Rotunda Najświętszej Marii Panny (model rekonstrukcji).
Rotunda Najświętszej Marii Panny (model).
Pierwsze ślady człowieka na Wzgórzu Wawelskim sięgają paleolitu, który 50-100 tysięcy lat temu zamieszkiwał znajdujące się w nim liczne jaskinie. Sprzed około 3 tysięcy lat pochodzą pozostałości po drewnianej zabudowie na wzgórzu, a około 700 lat p.n.e., w okresie kultury łużyckiej znajdowały się na nim pierwsze fortyfikacje niewielkiej osady. Prawdopodobnie od VII wieku n.e. wzgórze zamieszkiwali Słowianie, a na przełomie VIII i IX wieku  Wzgórze Wawelskie prawdopodobnie stało się ważnym ośrodkiem władzy plemienia Wiślan, głównym grodem ich państwa. W końcu pierwszego tysiąclecia pierwszy historyczny władca Polski Mieszko I z rodu Piastów, jak również jego następcy obrali Wawel na jedną ze swych siedzib. Zaczęły na nim powstawać pierwsze obiekty murowane, a wkrótce też wybudowano reprezentacyjne pomieszczenie palatium książęcego, zwane Salą o 24 słupach. Na początku nowego tysiąclecia Wawel stawał się też jednym z najważniejszych ośrodków chrześcijańskich. Na przełomie X i XI wieku pośród zabudowań książęcych powstał prawdopodobnie najstarszy kościół na Wzgórzu Wawelskim tzw. Rotunda Najświętszej Marii Panny, nosząca od XIV wieku także wezwanie św. Feliksa i Adaukta.

Wawel Zaginiony. Pozostałości Rotundy Najświętszej Marii Panny.
Pozostałości Rotundy Najświętszej Marii Panny.

Pierwsze obiekty siedziby władców Polski na Wzgórzu Wawelskim obecnie już nie istnieją. Pozostały po nich relikty, które oglądamy w przyziemiu budynku zamykającego dziedziniec zamku królewskiego od strony zachodniej, gdzie znajdowała się kiedyś kuchnia królewska i wozownia. Utworzono tam rezerwat archeologiczno-architektoniczny „Wawel Zaginiony”, a także stworzono program wirtualnej rekonstrukcji komputerowej Wzgórza Wawelskiego, pozwalający zaobserwować zmiany w jego zabudowie.

Wzgórze Wawelskie w XII wieku (rekonstrukcja).
Wzgórze Wawelskie w XII wieku (rekonstrukcja).

Już w czasach pierwszych władców na Wzgórzu Wawelskim wiele się działo. Powstawały pierwsze przedromańskie i romańskie budowle sakralne, a wśród nich, po utworzeniu w roku 1000 biskupstwa krakowskiego, pierwsza kamienna katedra. Wawel stał się znaczącym ośrodkiem polityczno-administracyjnym państwa. Siedzibę polskich władców znacznie rozbudował w XIV wieku król Władysław Łokietek, a jego syn, ostatni z rodu Piastów - Kazimierz Wielki stworzył gotycką rezydencję, skupiającą kilka budynków wokół nieregularnego dziedzińca we wschodniej części wzgórza. Po nim w 1385 na tron wprowadzono Jadwigę z rodu węgierskich Andegawenów, której małżeństwo z księciem litewskim Władysławem Jagiełłą zapoczątkowało kolejny okres świetności Wawelu. Za panowania kolejnych władców na wzgórzu pojawiły się wysokie ceglane baszty: Złodziejska, Sandomierska i Senatorska. Później na Wawel wkroczył renesans, a było to za panowania króla Aleksandra, a później jego brata Zygmunta I Starego, którzy na miejscu gotyckiej rezydencji wznieśli nowy pałac, ukończony około 1540 roku, ten sam na którym dziś jesteśmy, imponujący rozległym dziedzińcem z kolumnowymi arkadami.

Stąd rozpoczynamy wizytować królewską rezydencję…
...przemieszczamy się do Reprezentacyjnych Komnat Królewskich...

Udostępnij:

2 komentarze:

  1. Uwielbiam Zamek Królewski na Wawelu. W tym roku po raz kolejny tam byłam. Miło się czytało informacje o zamku. Zdjęcia we mgle są urocze. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  2. Przez Kraków w góry? Można, a nawet trzeba, wtedy jest o czym myśleć na górskich szlakach :). Polecamy

    OdpowiedzUsuń


Życie jest zbyt krótkie, aby je przegapić.

Liczba wyświetleń

Popularne posty (ostatnie 30 dni)

Etykiety

Archiwum bloga

Z nimi w górach bezpieczniej

Zapamiętaj !
NUMER RATUNKOWY
W GÓRACH
601 100 300

Mapę miej zawsze ze sobą

Stali bywalcy

Odbiorcy


Wyrusz z nami na

Główny Szlak Beskidu Wyspowego


ETAP DATA, ODCINEK
1
19.11.2016
[RELACJA]
Szczawa - Jasień - Ostra - Ogorzała - Mszana Dolna
2
7.01.2017
[RELACJA]
Mszana Dolna - Potaczkowa - Rabka-Zdrój
3
18.02.2017
[RELACJA]
Rabka-Zdrój - Luboń Wielki - Przełęcz Glisne
4
18.03.2017
[RELACJA]
Przełęcz Glisne - Szczebel - Kasinka Mała
5
27.05.2017
[RELACJA]
Kasinka Mała - Lubogoszcz - Mszana Dolna
6
4.11.2017
[RELACJA]
Mszana Dolna - Ćwilin - Jurków
7
9.12.2017
[RELACJA]
Jurków - Mogielica - Przełęcz Rydza-Śmigłego
8
20.01.2018
[RELACJA]
Przełęcz Rydza-Śmigłego - Łopień - Dobra
9
10.02.2018
[RELACJA]
Dobra - Śnieżnica - Kasina Wielka - Skrzydlna
10
17.03.2018
[RELACJA]
Skrzydlna - Ciecień - Szczyrzyc
11
10.11.2018
[RELACJA]
Szczyrzyc - Kostrza - Tymbark
12
24.03.2019
[RELACJA]
Tymbark - Kamionna - Żegocina
13
14.07.2019
[RELACJA]
Żegocina - Łopusze - Laskowa
14
22.09.2019
[RELACJA]
Laskowa - Sałasz - Męcina
15
17.11.2019
[RELACJA]
Męcina - Jaworz - Limanowa
16
26.09.2020
[RELACJA]
Limanowa - Łyżka - Pępówka - Łukowica
17
5.12.2020
[RELACJA]
Łukowica - Ostra - Ostra Skrzyż.
18
6.03.2021
[RELACJA]
Ostra Skrzyż. - Modyń - Szczawa

Smaki Karpat

Wołoskimi śladami

Główny Szlak Beskidzki

21-23.10.2016 - wyprawa 1
Zaczynamy gdzie Biesy i Czady,
czyli w legendarnych Bieszczadach

BAZA: Ustrzyki Górne ODCINEK: Wołosate - Brzegi Górne
Relacje:
13-15.01.2017 - Bieszczadzki suplement do GSB
Biała Triada z Biesami i Czadami
BAZA: Ustrzyki Górne
Relacje:
29.04.-2.05.2017 - wyprawa 2
Wielka Majówka w Bieszczadach
BAZA: Rzepedź ODCINEK: Brzegi Górne - Komańcza
Relacje:
16-18.06.2017 - wyprawa 3
Najdziksze ostępy Beskidu Niskiego
BAZA: Rzepedź ODCINEK: Komańcza - Iwonicz-Zdrój
Relacje:
20-22.10.2017 - wyprawa 4
Złota jesień w Beskidzie Niskim
BAZA: Iwonicz ODCINEK: Iwonicz-Zdrój - Kąty
Relacje:
1-5.05.2018 - wyprawa 5
Magurskie opowieści
i pieśń o Łemkowyni

BAZA: Zdynia ODCINEK: Kąty - Mochnaczka Niżna
Relacje:
20-22.07.2018 - wyprawa 6
Ziemia Sądecka
BAZA: Krynica-Zdrój ODCINEK: Mochnaczka Niżna - Krościenko nad Dunajcem
Relacje:
7-9.09.2018 - wyprawa 7
Naprzeciw Tatr
BAZA: Studzionki, Turbacz ODCINEK: Krościenko nad Dunajcem - Rabka-Zdrój
Relacje:
18-20.01.2019 - wyprawa 8
Zimowe drogi do Babiogórskiego Królestwa
BAZA: Jordanów ODCINEK: Rabka-Zdrój - Krowiarki
Relacje:
17-19.05.2019 - wyprawa 9
Wyprawa po wschody i zachody słońca
przez najwyższe partie Beskidów

BAZA: Markowe Szczawiny, Hala Miziowa ODCINEK: Krowiarki - Węgierska Górka
Relacje:
22-24.11.2019 - wyprawa 10
Na śląskiej ziemi kończy się nasza przygoda
BAZA: Równica ODCINEK: Węgierska Górka - Ustroń
Relacje:

GŁÓWNY SZLAK WSCHODNIOBESKIDZKI

termin 1. wyprawy: 6-15 wrzesień 2019
odcinek: Bieszczady Wschodnie czyli...
od Przełęczy Użockiej do Przełęczy Wyszkowskiej


termin 2. wyprawy: wrzesień 2023
odcinek: Gorgany czyli...
od Przełęczy Wyszkowskiej do Przełęczy Tatarskiej


termin 3. wyprawy: wrzesień 2024
odcinek: Czarnohora czyli...
od Przełęczy Tatarskiej do Gór Czywczyńskich

Koszulka Beskidzka

Niepowtarzalna, z nadrukowanym Twoim imieniem na sercu - koszulka „Wyprawa na Główny Szlak Beskidzki”.
Wykonana z poliestrowej tkaniny o wysokim stopniu oddychalności. Nie chłonie wody, ale odprowadza ją na zewnątrz dając wysokie odczucie suchości. Nawet gdy pocisz się ubranie nie klei się do ciała. Wilgoć łatwo odparowuje z niej zachowując jednocześnie komfort cieplny.

Fascynujący świat krasu

25-27 lipca 2014 roku
Trzy dni w Raju... Słowackim Raju
Góry piękne są!
...można je przemierzać w wielkiej ciszy i samotności,
ale jakże piękniejsze stają się, gdy robimy to w tak wspaniałym towarzystwie – dziękujemy Wam
za trzy niezwykłe dni w Słowackim Raju,
pełne serdeczności, ciekawych pogawędek na szlaku
i za tyleż uśmiechu.
24-26 lipca 2015 roku
Powrót do Słowackiego Raju
Powróciliśmy tam, gdzie byliśmy roku zeszłego,
gdzie natura stworzyła coś niebywałego;
gdzie płaskowyże pocięły rokliny,
gdzie Spisza i Gemeru łączą się krainy;
by znów wędrować wąwozami dzikich potoków,
by poczuć na twarzy roszące krople wodospadów!
To czego jeszcze nie widzieliśmy – zobaczyliśmy,
gdy znów w otchłań Słowackiego Raju wkroczyliśmy!


19-21 sierpnia 2016 roku
Słowacki Raj 3
Tam gdzie dotąd nie byliśmy!
Przed nami kolejne trzy dni w raju… Słowackim Raju
W nieznane nam dotąd kaniony ruszymy do boju
Od wschodu i zachodu podążymy do źródeł potoków
rzeźbiących w wapieniach fantazję od wieków.
Na koniec pożegnalny wąwóz zostanie na południu,
Ostatnia droga do przebycia w ostatnim dniu.

           I na całe to krasowe eldorado
spojrzymy ze szczytu Havraniej Skały,
           A może też wtedy zobaczymy
to czego dotąd nasze oczy widziały:
           inne słowackie krasy,
próbujące klasą dorównać pięknu tejże krainy?
           Niech one na razie cierpliwie
czekają na nasze odwiedziny.

7-9 lipca 2017 roku
Słowacki Raj 4
bo przecież trzy razy to za mało!
Ostatniego lata miała to być wyprawa ostatnia,
lecz Raj to kraina pociągająca i w atrakcje dostatnia;
Piękna i unikatowa, w krasowe formy bogata,
a na dodatek zeszłego roku pojawiła się w niej ferrata -
przez dziki Kysel co po czterdziestu latach został otwarty
i nigdy dotąd przez nas jeszcze nie przebyty.
Wspomnień czar ożywi też bez większego trudu
fascynujący i zawsze urzekający kanion Hornadu.
Zaglądnąć też warto do miasta mistrza Pawła, uroczej Lewoczy,
gdzie w starej świątyni świętego Jakuba każdy zobaczy
najwyższy na świecie ołtarz, wyjątkowy, misternie rzeźbiony,
bo majster Paweł jak Wit Stwosz był bardzo uzdolniony.
Na koniec zaś tej wyprawy - wejdziemy na górę Velka Knola
Drogą niedługą, lecz widokową, co z góry zobaczyć Raj pozwala.
Słowacki Raj od ponad stu lat urodą zniewala człowieka
od czasu odkrycia jej przez taternika Martina Rótha urzeka.
Grupa od tygodni w komplecie jest już zwarta i gotowa,
Kaniony, dzikie potoki czekają - kolejna rajska wyprawa.


Cudowna wyprawa z cudownymi ludźmi!
Dziękujemy cudownym ludziom,
z którymi pokonywaliśmy dzikie i ekscytujące szlaki
Słowackiego Raju.
Byliście wspaniałymi kompanami.

Miało być naprawdę po raz ostatni...
Lecz mówicie: jakże to w czas letni
nie jechać znów do Słowackiego Raju -
pozwolić na zlekceważenie obyczaju.
Nawet gdy niemal wszystko już zwiedzone
te dzikie kaniony wciąż są dla nas atrakcyjne.
Powiadacie też, że trzy dni w raju to za krótko!
skoro tak, to czy na cztery nie będzie zbyt malutko?
No cóż, podoba nam się ten kras,
a więc znów do niego ruszać czas.
A co wrzucimy do programu wyjazdu kolejnego?
Może z każdego roku coś jednego?
Niech piąty epizod w swej rozciągłości
stanie się powrotem do przeszłości,
ruszajmy na stare ścieżki, niech emocje na nowo ożyją
gdy znów pojawimy się w Raju z kolejną misją!

15-18 sierpnia 2018 roku
Słowacki Raj 5
Retrospekcja
Suchá Belá - Veľký Sokol -
- Sokolia dolina - Kyseľ (via ferrata)

Koszulka wodniacka

Tatrzańska rodzinka

Wspomnienie


519 km i 18 dni nieustannej wędrówki
przez najwyższe i najpiękniejsze partie polskich Beskidów
– od kropki do kropki –
najdłuższym górskim szlakiem turystycznym w Polsce


Dorota i Marek Szala
Główny Szlak Beskidzki
- od kropki do kropki -

WYRÓŻNIENIE
prezentacji tego pasjonującego przedsięwzięcia na



za dostrzeżenie piękna wokół nas.

Dziękujemy i cieszymy się bardzo,
że nasza wędrówka Głównym Szlakiem Beskidzkim
nie skończyła się na czerwonej kropce w Ustroniu,
ale tak naprawdę doprowadziła nas aż na
Navigator Festival 2013.

Napisz do nas