W krainie skalnych miast: Žaltman

Na dobry początek nowego dnia udajemy się w Góry Jastrzębie w Czechach. Wędrówkę rozpoczynamy o godzinie 8.20 w miejscowości Malé Svatoňovice, zaraz przy dworcu kolejowym. Tam też będziemy ją kończyć. Ulicą Nádražní docieramy do placu Karla Čapka. Karel Čapek był czeskim pisarzem, prozaikiem i dramaturgiem, który w 1890 roku urodził się właśnie tutaj. Był też jednym z pionierów fantastyki naukowej, który po raz pierwszy użył i spopularyzował słowo robot. Przy placu znajduje się muzeum poświęcone mu. Po drugiej stronie placu stoi kościół Siedmiu Radości Najświętszej Marii Panny z 1733 roku, który w latach 1830-31 został przebudowany w stylu empire. W jego wnętrzu można zobaczyć malowidła ścienne przedstawiające Siedem Radości Marii Panny wykonane w 1899 roku. Większość z nich namalował Ludvík Nejedlý z Nowego Bydžova, z wyjątkiem szóstej radości wykonanej przez malarkę Ivę Beščecovą z Dobříša.

Przechodzimy obok kościoła i podchodzimy dalej w górę ulicą Schejbalovą aż do Maryjnego Sadu (Mariánský sad), wypełnionego stacjami drogi krzyżowej, zespołem kaplic poświęconych Siedmiu Radościom Marii Panny oraz Grobu Pańskiego powyżej nich. Z prawej mamy dolinkę potoku Mariánský. Zaraz za roztajem szlaków U Mariánského sadu, po drugiej stronie potoku znajduje się dawna Sztolnia Kateřina z lat trzydziestych XX wieku, nazwana tak na cześć księżniczki z Nachodu Kateřiny Zaháňskiej. Miała służyć jako odwadniająca sztolnia spadkowa w Svatoňovickim zagłębiu węglowym, ale nie osiągnęła planowanej wielkości. Jej długość wynosi tylko 250 metrów.

Powyżej źródlisk potoku Mariánský wchodzimy na tereny otwarte, przechodzimy obok kilku domostw, za którymi znajdowała się kiedyś głęboka Kopalnia Świętej Trójcy, w której wydobywano węgiel kamienny. Jej wyrobisko jest obecnie zarośnięte lasem i nie jest widoczne w terenie. Dom, który stoi tu pod lasem stoi o numerze 97 był kiedyś kuźnią górniczą, a obok znajdował się szczyt hałdy (obecnie porośnięty łąką). Idziemy dalej trawersując zbocze grzbietu. Wkrótce przecinamy drogę leśną, przy której mamy kolejny rozstaj szlaków o nazwie Bílý kůl. Niedługo i łagodnie schodzimy na przełęcz, za którą wznosi się nasze końcowe wzniesienie. Przy szlaku zobaczyć można kilka bunkrów, które miały obronić Czechosłowację przed agresją państw sąsiednich. Wybudowane zostały w latach 1935-1938. Powstało wówczas łącznie 10 tysięcy schronów, w tym około 250 schronów ciężkich (dla porównania Linia Maginota składała się z około 5800 obiektów). W niektórych miejscach powstały również większe obiekty wyposażone w działa przeciwpancerne.

Na szczyt Žaltman (740 m n.p.m.) docieramy o godzinie 9.30. Częściowo jest ogołocony z lasu, a na wierzchołku stoi wieża widokowa. Podziwiamy z niej panoramę, a na dole chwilę odpoczywamy. Wracamy tą samą drogą, zatrzymując się w Muzeum Karla Čapka, znajdującym się przy placu za kościołem. Potem schodzimy do autokaru czekającego na nas przy stacji kolejowej „Malé Svatoňovice”. Odjeżdżamy o godzinie 10.50.

TRASA:

Malé Svatoňovice (413 m n.p.m.) U Šrejberky (670 m n.p.m.) Bílý kůl (690 m n.p.m.) Žaltman, rozhl., odb. (730 m n.p.m.) Žaltman (740 m n.p.m.) Žaltman, rozhl., odb. (730 m n.p.m.) Bílý kůl (690 m n.p.m.) U Šrejberky (670 m n.p.m.) Malé Svatoňovice (413 m n.p.m.)

Dwuwierzchołkowa góra Žaltman jest najwyższym wzniesieniem w masywie Žacléřská vrchovina, która stanowi południowo-zachodnią częścią czeskiej Broumovskéj vrchoviny. Znajduje się w obszarze Gór Jastrzębich (czes. Jestřebí hory), niewielkiego pasma górskiego złożonego z kilkunastu wzniesień nieprzekraczających 750 m n.p.m., położonego w dorzeczu rzek Metuji i Upy oraz ich dopływów. Wyrasta w środkowym fragmencie grzbietu Gór Jastrzębich, w kształcie wyraźnego wału o dość stromych zboczach.

W 1967 roku zbudowano na szczycie Žaltman metalową wieżę widokową, którą w październiku 2019 roku rozebrano. W jej miejsce została wzniesiona nowa, która funkcjonuje od września 2020 roku. Wejście na jej taras widokowy prowadzi po spiralnych schodach. Można z niego podziwiać panoramiczny widok na Karkonosze, Góry Krucze, Góry Sowie, Góry Suche, Skały Adrszpasko-Cieplickie, Broumowskie Ściany, a przy dobrej widoczności również Góry Orlickie i Śnieżnik.

Na południowo-zachodnim zboczu poniżej szczytu oraz w okolicy szczytu znajdują się budowle linii umocnień z okresu II wojny światowej.

FOTORELACJA

Kościół Siedmiu Radości Najświętszej Marii Panny z 1733 roku.

Krzyż przed kościołem.

Plac Karla Čapka.

Malowidło na murze jednego z domów stojącym przy placu Karla Čapka.

Mariánský sad.

Mariánský sad. Kaplica Bożego Grobu.

Wnętrze kaplicy Bożego Grobu.

Tutaj niegdyś działała Sztolnia Świętej Trójcy.

Las.

Bílý kůl (690 m n.p.m.).

Dawny czechosłowacki bunkier.

Wnętrze bunkra.

Przed szczytem Žaltman (740 m n.p.m.).

Bunkier w pobliżu szczytu Žaltman.

Bunkier w pobliżu szczytu Žaltman.

Žaltman (740 m n.p.m.).

Widok w stronę Gór Kamiennych i Gór Sowich.

Na horyzoncie Karkonosze.

Widok na Malé Svatoňovice (w centrum) i Velké Svatoňovice (z prawej).

Na wieży widokowej Žaltman.

Placyk pod wieżą widokową.

Na wieży widokowej.

Žaltman (740 m n.p.m.).

Žaltman (740 m n.p.m.).

Bílý kůl (690 m n.p.m.).

U Šrejberky (670 m n.p.m.). Po prawej od drogi działał kiedyś kuźnia górnicza.

Sztolnia Kateřina.

Malé Svatoňovice przed stacją kolejową.

Udostępnij: