Gdzie splatają się Karpaty Wschodnie i Zachodnie

2

Beskid Niski
ŚRODKOWA ŁEMKOWSZCZYZNA

dzień 7        rozdział 15

Środkowa część Beskidu Niskiego i Łemkowszczyzny. Przed nami ostatnie trzy dni stycznia. Dochodzi godzina 10.00. Jest zimowo, ale nie mroźnie, ledwie dwie... może trzy kreski poniżej zera. Rozpoczynamy kolejny etap całorocznej wędrówki przez Łemkowszczyznę. Wszystko zaczęło się kilka miesięcy temu, w ostatnie dni lata ubiegłego roku, niedaleko stąd na wschodzie. Gdy jesień zabarwiła lasy przenieśliśmy się na zachodnie krańce Łemkowszczyzny. Teraz w środku zimy postanowiliśmy zaglądnąć na środkową część Łemkowszczyzny i jesteśmy.

Środkowa część Beskidu Niskiego jest specyficzna. Tutaj splatają się Karpaty Zachodnie i Karpaty Wschodnie, spotykają gatunki flory i fauny specyficzne dla obu części Karpat. Łemkowie żyli tutaj egzystując w zgodzie z przyrodą i naturalnym jej rytmem. Dzisiaj obszar środkowej Łemkowszczyzny w znacznej części leży w strefie chronionej Magurskiego Parku Narodowego, utworzonego w 1995 roku. Park ten pełni istotną rolę ekologiczną jako obszar przejściowy między przyrodą Karpat Zachodnich i Karpat Wschodnich. Obejmuje on górne dorzecze Wisłoki oraz pasmo Magury Wątkowskiej. W tym obszarze będziemy się przez najbliższe trzy dni poruszać szukając śladów po dawnych mieszkańcach. Otaczający nas krajobraz jest typowy dla gór niskich i średnich. Szczyty rzadko przekraczają w nich 800 m n.p.m., a ich podnóża schodzą do wysokości 380-400 m n.p.m. Na północy ciągnie się majestatyczny grzbiet Magury Wątkowskiej. Stanowi on barierę dla mikroklimatu jaki występuje tutaj gdzie jesteśmy. Zauważyliśmy to przecinając to pasmo przez Przełęcz Hałbowską. Po drugiej stronie pasma, od strony Nowego Żmigrodu w ogóle nie było widać zimy. Zupełny brak śniegu. Tutaj... wystarczy spojrzeć dookoła jak jest biało. Na wschodzie, zachodzie i na południu widzimy wyrównaną linię grzbietów górskich pokrytych w znaczącej części lasami. Lasy pokrywają ponad 90% powierzchni Magurskiego Parku Narodowego - wspaniałe bukowe i jodłowe drzewostany, zachwycające rozmiarami drzew. Pozostałą część stanową łąki i pastwiska.

Zima w Magurskim Parku Narodowym.

Wiosna w Magurskim Parku Narodowym.

Lato w Magurskim Parku Narodowym.

Jesień w Magurskim Parku Narodowym.

Ogromne obszary leśne są ostoją ptaków i ssaków, w tym również drapieżników: wilka, rysia, żbika, czy nawet niedźwiedzia, który zachodzi tutaj czasem ze Słowacji lub Bieszczadów. Czasem zatrzymuje się na dłużej zakładając gawry, tak jak odnaleziona kiedyś na stokach Baraniego. Wilk występuje powszechnie na obszarze całego parku, ale ryś, czy żbik tylko w najbardziej dzikich ostępach leśnych, m.in. na Magurze Wątkowskiej i w paśmie granicznym.

W centrum Magurskiego Parku Narodowego jest niewielka enklawa obszaru wyłączona z jego obrębu. Leżą w niej wioski o łemkowskim rodowodzie. Jedną z nich jest Krempna, gdzie znajduje siedziba Magurskiego Parku Narodowego oraz niezwykły ośrodek edukacyjny i muzeum Magurskiego Parku Narodowego. Tam najprościej jest zapoznać się z walorami przyrodniczymi regionu, do którego przybyliśmy. Podczas zachwycającego spektaklu przyrodniczego pracownicy ośrodka zabierają nas do centrum świata przyrody Magurskiego Parku Narodowego. Spektakl rozpoczyna się filmem pokazującym przemiany geologiczne oraz towarzyszące im zmiany tutejszego krajobrazu. Potem w tej sali rozpoczyna się wizualizacja flory i fauny w niepowtarzalnej scenerii, zmieniającej się przez cztery pory roku - kolejno zima, wiosna, lato, jesień.

Spektakl w Ośrodku Edukacyjnym Magurskiego Parku Narodowego wprowadza nas w klimaty środkowej Łemkowszczyzny, gór skradzionych góralom - Łemkom, którzy jeszcze nie tak dawno żyli w nich i gospodarzyli. Wyruszamy w poszukiwaniu śladów i świadectw ich barwnej kultury.

Udostępnij: