Rodaki: „Chcemy zatrzymać czas”

Pośród lesistych wzniesień Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na Szlaku Orlich Gniazd leżą Rodaki. Najstarsze podania o wsi Rodaki pochodzą z 1386 roku i mówią o królewskich wsiach: Rodaki i Klucze. Podczas I wojny światowej przez wieś przebiegał front wojenny. Przemieszczali się tędy Legioniści Piłsudskiego, a wśród nich malarz Wojciech Kossak - jako żołnierz armii austriackiej. Zatrzymali się tutaj przy figurze św. Antoniego Padewskiego. Kossak uwiecznił tamten dzień na swych obrazach, przedstawiając na nich kolegów legionistów i ich konie. Od miejsca, w którym stoi owa zrekonstruowana figura rozpoczęliśmy spotkanie z Rodakami.

Figura św. Antoniego Padewskiego w Rodakach.

Rodaki olkuskie - Refugium Dolentium.

Po bitwie - Refugium Dolentium.

Po bitwie - Refugium Dolentium.

Poza osobliwym jurajskim krajobrazem, znajdziemy w Rodakach perełkę będącą elementem Małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej. Stoi tu zabytkowy modrzewiowy kościółek św. Marka zbudowany w 1601 roku. Jednak przypuszcza się, iż część ołtarzowa jest starsza. Kościółek ten ma konstrukcję zrębową, jednonawową z prezbiterium, zwieńczoną barokową wieżyczką. Przylegają do niego otwarte soboty. Obok świątyni stoi drewniana dzwonnica z XVIII lub XIX wieku.

Kościółek św. Marka z 1601 roku.

Przy wejściu do kościoła stoi duży siedemnastowieczny krzyż. Wnętrze emanuje klimatem dawnej epoki, choć pozbawiony jest części swojego pierwotnego wyposażenia (gdyż ze względów bezpieczeństwa zostało przeniesione do nowego kościoła). W półmroku świątyni obraz w ołtarzu głównym ukazuje nam św. Marka, jako twórcę najstarszej ewangelii o Jezusie Chrystusie trzymającego pióro w ręku. Z za postaci św. Marka wyłania się lew - król pustyni, która zmusza do walki o przetrwanie i z własnymi słabościami, na której rozpoczyna się ewangeliczna relacja św. Marka. Lew ten stał się symbolem ewangelisty Marka. Powyżej obrazu św. Marka widoczny jest mniejszy przedstawiający św. Wawrzyńca. Skromnie urządzone boczne ołtarzyki przedstawiają Matkę Boską Częstochowską i św. Katarzynę Aleksandryjską.

Wnętrze kościółka św. Marka.

W Rodakach jest też stary dom wiejski zbudowany w 1930 roku, który pełni funkcję Izby Regionalnej. Składa się on z dwóch części: mieszkalnej i gospodarczej. Wewnątrz znajdziemy mnóstwo dawnych sprzętów i przedmiotów codziennego użytku. Wiele z nich jest jak wehikuł czasu, bo ich widok potrafi przenieść myślami do czasów dzieciństwa, w czasy naszych babć i dziadków. Eksponaty te gromadzone były przez wiele lat, częstokroć przypadkowo znajdowane na strychach starych domów. Niekiedy miały być po prostu wyrzucone, ale znalazły swoje miejsce w tym starym domu, z którym wspaniale integrują się dziejowo dzięki staraniom pani Haliny Ładoń.

Dom wiejski w Rodakach z 1930 roku.

Ekspozycja w domu wiejskim z 1930 roku

Pasja pani Haliny, jak też przywiązanie do dziedzictwa kulturowego mieszkańców wsi owocuje również licznymi przedsięwzięciami kulturalnymi, z których wieś Rodaki słynie nawet poza granicami kraju. Z licznych wyróżnień wymienić należy udział w Europejskim Konkursie Odnowy Wsi organizowanym w 2004 roku przez Europejskie Stowarzyszenie ARGE w Wiedniu, w którym Rodaki zajęły I miejsce na szczeblu wojewódzkim oraz otrzymały wyróżnienie na szczeblu europejskim. Rok później wieś została zwycięzcą Polskiej Nagrody Dziedzictwa 2005 HERITAGE AWARD, gdzie inicjatywa „Zielona Gęś w krainie białego puchu” została uznana za najciekawszą spośród setek innych zgłoszonych w skali kraju, dla ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. To nie wszystkie wyróżnienia jakimi wieś ta może się poszczycić. Zainteresowanych odsyłamy do poczytania na stronę wsi Rodaki lub działającego w niej Stowarzyszenia „Jurajska Wioska Rodaki”.

Udostępnij: