Mójka

Skoro jeszcze tyle dnia przed nami i pogoda trwa znakomita, żal byłoby nie wykorzystać tego. Szlak przez pogórza karpackie jest szczególną perełką na turystycznych mapach, ale pod warunkiem, że umie się z niej odpowiednio korzystać. Zresztą podobnie jest w przypadku innych szlaków, bo cóż z tego, jeśli coś przejdziesz, jak nic nie zobaczysz (albo zobaczysz tylko cząstkę tego, co szlak ma do zaoferowania). Trzeba mieć czas zatrzymać się na szlaku, a niekiedy nawet zejść z niego, aby to coś zobaczyć, ale też zgłębić, zapamiętać i pozwolić na pobudzenie zmysłów. Jeśli jesteś turystą rozmiłowanym w prawdziwych i najbardziej szerokich walorach uprawiania turystyki, to właśnie tak to robisz i wyciągasz z niej to, co najwartościowsze, zarówno w aspektach poznawczych, jak też rekreacyjno-wypoczynkowych. Pogórza karpackie mają pod tym względem wiele do zaoferowania i potrafią przy tym mile zaskoczyć, bo są mało znane turystycznie. Stąd też rekomendujemy je jako obszary dla prawdziwych koneserów turystycznych, których zachwyci nie tylko to co największe, najwyższe, najbardziej znane i najsilniej skomercjalizowane. Tu nie znajdziemy wielkich wysokości i oszałamiających wyzwań, ale najprawdziwszy spokój ducha, kojące zwolnienie rytmu życia.

Karpackie pogórze z łatwością dają się nam odkrywać. Prowadzą nas przez różnorodne tereny. Jedne zachwycają malowniczością, inne ciekawostkami historycznymi, a jeszcze inne zadziwiają pod względem przyrodniczym, tak jak ten rezerwat leżący nieopodal naszego szlaku o tajemniczej nazwie „Mójka”. Jest to rezerwat leśny. Został utworzony w 1997 roku na powierzchni około 290 ha dla zachowania kompleksów lasu bukowo-jodłowego, urozmaiconego grądem wysokim, pewną domieszką modrzewia i sosny. Wędrując po tym rezerwacie znajdziemy również płaty łęgu jesionowego, a także kalinę koralową i kruszynę. W opisie rezerwatu możemy również doczytać o osiedlonych w tutejszych zbiorowiskach wodno-błotnych rodzinach bobra europejskiego. Wędrując po rezerwacie z łatwością natkniemy się na typowe dla niego siedliska, ale obecnie niestety opuszczone przez bobry. Bobry w ostatnich latach zaczęły coraz śmielej zamieszkiwać obszary, na których wcześniej nie były spotykane. Mieszkają częstokroć na styku z człowiekiem.

„Mójka” cieszy interesującą fauną. Można zobaczyć tu dzięcioła trójpalczastego, gila, krzyżodzioba świerkowego, salamandrę plamistą, kumaka górskiego, padalca, czy jaszczurkę zwinkę. Na terenie rezerwatu pojawia się również bocian czarny. Z obiektów przyrody nieożywionej ciekawostkę stanowi skała leżąca na południowym skraju lasu, zwana „Błędnym kamieniem”. Skała ta wprawia w zakłopotanie badaczy, bowiem jest jedynym w okolicy ostańcem pochodzenia metamorficznego, zbudowanym w dużej mierze z łyszczyków i kwarcu. Nieodkryte dotąd pochodzenie „Błędnego kamienia” sprawiło, że wysunięto nawet tezę, że może być on pochodzenia pozaziemskiego i być może spadł on tutaj jako meteoryt. Powstało na jego temat również wiele legend. Jedna z nich opowiada o diable, który niósł głaz, aby zniszczyć zamek w Odrzykoniu, ale upuścił go tutaj i zostawił. Ponoć głaz ten był wtedy tak wielki, że wystawał ponad las. Z kolei nazwa, która do niego przylgnęła wiąże się z przekonaniem posiadania przez niego tajemniczej mocy, która sprawia, że przechodzący obok ludzie gubią drogę i błądzą po lesie. Zdarzało się to podobno nawet tym, którzy tutaj mieszkają i doskonale znają ten las.

Las ten zaiste wygląda bardzo dziko. Wiodą przez niego dwie znakowane ścieżki dydaktyczne, które w pewnej części pokrywają się ze sobą. Pierwsza z nich, krótsza, nosi nazwę „Szlak bobra". Oznaczona jest kolorem czerwonym. Druga z nich, dłuższa i trudniejsza, to „Szlak jelenia" i oznaczona jest kolorem żółtym. Na przechadzkę po rezerwacie „Mójka” wyruszamy o godzinie 14.30. Od razu wchodzimy w gęsty las, wydający się być nieprzebyty przez człowieka, choć wydeptana ścieżka świadczy zupełnie inaczej. Wtem wchodzimy na skraj łąki, która jest czymś więcej niż zielonym zbiorowiskiem traw. Widać to najlepiej wiosną i latem, kiedy radośnie kipi obfitością barw. W przeciągu całego roku potrafi zadziwiać zmieniającą się szatą. Wiosną pokrywa się żółtymi mniszkami, następnie różowieje za sprawą rzeżuchy łąkowej. Potem pojawiają się na niej żółte akcenty jaskrów tonących w zielonym dywanie. Pojawia się na niej oczywiście wiele innych braw nadawanych przez goździki, kniecie, niezapominajki, bodziszki i inne kwiaty. Jesienią łąka przycicha, aby przygotować się na białe kobierce. Tak fauna łąki czaruje barwami pór roku. Łąka jest oczywiście tylko szczyptą flory znajdującej się w granicach rezerwatu „Mójka”. Jego bogactwo wyraża obecność 340 gatunków roślin (20 drzew, 27 krzewów i krzewinek oraz 293 roślin zielonych). W tej liczbie mamy 24 gatunki chronione (w tym 18 objętych ochroną ścisłą), m.in. storczyki (plamisty, szerokolistny, podkolan biały i listera jajowata), widłaki (wroniec, jałowcowaty i goździsty) oraz podrzeń żebrowiec, kłokoczka południowa i zimowit jesienny.

Przecinamy jary i potoki, wpierw Kalarne, potem Krzemienny Dół, gdzie w starym, zmurszałym konarze swoją ostoję mają owady, zadziwiające różnorodnością gatunkową, a tym samym niezwykłością kształtów i form. Na pewno nie spodobają się one tym, którzy cierpią na entomofobię, czyli lęk przed owadami, które natura obdarzyła dziwacznymi formami i sposobem bytu. Stary konar stanowi ważny element ekosystemu leśnego, nie tyko dla fauny, ale też dla samego lasu. Każde z drzew kiedyś przejmie rolę tego konara - rozkładając się stanie się pożywką dla nowych drzew. Dzięki temu las trwa.

O godzinie 15.10 docieramy do punktu obserwacyjnego z drewnianą wieżą widokową na podmokłą łąkę porastającą otoczenie potoku Muńka. W sąsiedztwie wieży widokowej znajduje się węzeł szlaków. Szlak żółty zatacza stąd szerszą pętlę w południowej części lasu, a czerwony szlak zawraca z powrotem na północ do „Błędnego kamienia”. Idąc dalej za czerwonymi znakami wędrujemy wzdłuż łożyska Muńki, następnie wchodzimy na teren zagospodarowany przez człowieka, by za niedługo znów wejść do rezerwatu. Przecinamy kolejne jary, aż wracamy do punktu początkowego naszego spaceru, który teraz stał się punktem końcowym.

Jest godzina 16.00. Na polu biwakowym przy wejściu do rezerwatu „Mójka” płonie ognisko. Robimy sobie odpoczynek przez wyjazdem do bazy w Iwoniczu. Zatęskniliśmy za tym świetnym ośrodkiem, w którym nie raz już bawiliśmy. Stanowi świetną bazę wypadową na Pogórze Dynowskie, jak też wschodnia część Beskidu Niskiego.

Udostępnij: