Niepełnosprawność i góry

Sprawić to może przypadek, chwila nieuwagi, czy po prostu los życia, by na drodze człowieka pojawiła się bariera. Obserwując życie dokoła można powiedzieć, że przytrafić się to może każdemu bez wyjątku, zarówno Tobie, jak i mnie. Nie jeden raz spotykaliśmy się z ludźmi, którym los przewrócił świat do góry nogami i nakazał uczyć się go od nowa. Trudno się pogodzić z takim losem, szczególnie tym, dla których aktywność fizyczna była sensem istnienia. Wydaje się, że wtedy wszystko legło w gruzach - każdy ma tego świadomość, a jeśli nie, wystarczy sobie wyobrazić co by było, gdybym nie miał nogi lub nóg, ręki lub rąk, albo nie mógł widzieć lub słyszeć. Wystarczy odnieść taką niepełnosprawność do rzeczy wydawać by się mogło najprostszych, codziennych. Nawet twardym z natury ludziom gór, sama myśl „co by było gdyby” jest trudna do ogarnięcia, a przecież nikomu nie są obce spotkania z ludźmi, którzy nieoczekiwanie musieli sprostać wyzwaniom jakie stawia niepełnosprawność.

Nie chodzi tu też o wpływanie na emocje ludzkie, gdyż niepełnoprawność nie potrzebuje współczucia, a jedynie zrozumienia i pomocy ze strony innych ludzi oraz integracji z całym społeczeństwem. Wiemy oczywiście, że najczęściej nie da się już w pełni powrócić do tego co było przedtem. Mają tego świadomość również niepełnosprawni. Często jednak życie nie zamyka się przed nimi i wciąż daje szansę, by wspiąć się jak dawniej, choć już nie tak wysoko. Stawia nowe wyzwania i nowy Everest, choć nierzadko o wiele trudniejszy do zdobycia. Od czego jednak są współtowarzysze na szlaku, którzy tak jak zwykle nie opuszczą w potrzebie, pomogą kiedy trzeba. Głównie są to pełnosprawni, którym łatwiej podać pomocną dłoń i ułatwić niepełnosprawnym realizację bardziej śmiałych i odważnych marzeń.

W górach można znaleźć szlaki o skali trudności umożliwiającej poruszanie się osób z określonym stopniem niepełnosprawności. Niektóre z nich nie stanowią żadnego problemu w samodzielnym poruszaniu się wózkiem inwalidzkim, a na pewno można znaleźć również i takie, gdzie wystarczy niewielka pomoc by pokonać duży kamień na drodze lub nierówność, by znalazły się w zasięgu niepełnosprawnych. Niemal stworzone dla górskiej turystyki na wózku inwalidzkim są niektóre doliny tatrzańskie. Po polskiej stronie mamy Drogę Oswalda Balzera wiodącą w głąb Doliny Rybiego Potoku aż do Morskiego Oka, przepiękną Dolinę Kościeliską, czy też Dolinę Chochołowską słynącą z wiosennych krokusów. Po stronie słowackiej bez problemów można skorzystać z dróg rowerowych np. nad Popradzkie Pleso, czy też bardziej forsowniejszych na Hrebienok lub nad Wielicki Staw. Z pewnością znaleźć można wiele innych propozycji, nie tylko w Tatrach, ale też innych pasmach górskich. Dla tych, którzy nie są przywiązani do wózka inwalidzkiego możliwości propozycji górskich są jeszcze szersze. Jeśli znacie takie i macie chęć się nimi podzielić - napiszcie o nich w komentarzach.

Nie zapominajmy też, że z górami ściśle związane są tereny pogórza i zagórza, które z racji swojej większej łagodności są znacznie bardziej dostępniejsze, dają także wiele przyjemności i satysfakcji z wędrówki oraz równie bliski kontakt z naturą.

fot. Integracyjne Koło PTTK „Matragona”

I na zakończenie tej krótkiej noty wspomnieć trzeba o powstających inicjatywach wspierających turystykę aktywną wśród niepełnosprawnych. Bynajmniej nie stawiają sobie one za cel prostowanie i wygładzanie wszystkich szlaków w górach i dolinach, bo i z pewnością nie życzyliby sobie tego sami niepełnosprawni, aby niszczyć naturalność ukształtowaną przez przyrodę. Zasadniczą ich ideą jest integracja środowisk osób niepełnosprawnych i pełnosprawnych. Idąc w tym kierunku realizują one pomysły związane z minimalizowaniem poczucia niepełnosprawności, organizując imprezy turystyczne dostosowane do rodzaju dysfunkcji danej grupy osób niepełnosprawnych, włącznie z kwalifikowaną turystyką górską. Zmagania na trasie, trudy wędrówki i satysfakcja to coś co z pewnością pomaga przezwyciężyć bariery, które przed niepełnosprawnymi postawiło życie. Wielu zna tego typu inicjatywy pod różnymi nazwami jak np. ”Niepełnosprawni w górach”, „Niepełnosprawni pełnowartościowi”, „Razem na szczyty”, „Turystyka dla wszystkich”. Góry zdobywać można nawet z niepełnosprawnym dzieckiem. Jak to zrobić pokazują sami rodzice, a przykładem tego może być rodzinna wyprawa do Zakopanego z Kajetanem, który od drugiego roku życia jest w stanie śpiączki. To był kolejny etap drogi do jego przebudzenia o czym piszą na swoim blogu „To nie jest zwykły sen - to droga do przebudzenia”.

fot. Integracyjne Koło PTTK „Matragona”

Zaś z najbliższego nam podwórka dumni jesteśmy z inicjatywy znanej pod nieco tajemniczą nazwą „Matragona”. Jest to nazwa Integracyjnego Koła PTTK przy Hutniczo-Miejskim Oddziale PTTK w Krakowie. Na koniec 2012 roku Koło to liczyło 40 członków, w tym 20 osób niepełnosprawnych. Integracyjne Koło PTTK „Matragona” organizuje dla chętnych nie tylko wycieczki górskie. W 2006 roku Koło to zapoczątkowało inicjatywę pod nazwą „Spotkania…”. Dziś mija już siódmy rok od powstania tej inicjatywy, które wciąż cieszy się dużym zainteresowaniem i nie słabnącą popularnością wśród dzieci i osób niepełnosprawnych, do których jest ona kierowania. Świadczy to przede wszystkim o dwóch rzeczach: profesjonalnym podejściu do tej problematyki, ale też o oczekiwaniach społecznych.

Udostępnij: