W krainie Pradziada: Praděd

Jest dominantą całego regionu i widać go z bardzo daleka, dzięki wybudowanej na szczycie potężnej wieży. Pradziad mający 1491 m n.p.m. wysokości jest najwyższą górą w paśmie Wysokiego Jesionika (czes. Hrubý Jeseník), jak również najwyższym szczytem Jesioników (czes. Jeseníky), Śląska Czeskiego, Górnego Śląska i Moraw, a także piątym co do wysokości w całych Czechach i najwyższym szczytem Sudetów Wschodnich. Pierwotnie (tj. od drugiej połowy XIV wieku) góra nazywana była Keylichter Schneeberg, później od około 1611 roku Schneeberg. W 1497 roku po raz pierwszy pojawiła się nazwa Altvater nawiązująca do obecnej, a w XIX wieku Vaterberg, oznaczająca kogoś najwyższego i najważniejszego, takiego jak najstarszy mężczyzna w rodzinie, czy plemiennej społeczności. Czeski przekład tej nazwy Praděd pojawia się po raz pierwszy w 1848 roku. Nazwę tą uzewnętrznia siwowłosy, sędziwy starzec , bohater ludowych legend. Przy drodze dojazdowej na szczyt góry stoi jego rzeźba wykonana z drewna dębowego przez czeskiego rzeźbiarza Jiří Halouzka z Jiříkova, ustawiona w 2012 roku. Rzeźba ma 214 cm wysokości i waży 600 kg.

Na szczyt Pradziada udamy się najpiękniejszą doliną w Wysokim Jesioniku - Doliną Białej Opawy (czes. Bílá Opava), wychodząc z malowniczo ulokowanego uzdrowiska Karlova Studánka. Najbardziej spektakularny odcinek górskiej rzeki Bílá Opava ma długość około 2,5 km i głębokim wąwozem płynie pomiędzy grzbietem Pradziada i Vysokej Holi. Potok na tym odcinku pokonuje różnicę wysokości rzędu 400 m. i tworzy na całej długości malownicze kaskady i wodospady. Największy z nich Wielki Wodospad ma wysokość 8 metrów i jest częścią ciągu wodospadów na odcinku 40 m, o łącznej wysokości 16,4 m.

TRASA:

Nad Ovčárnou (1372 m n.p.m.)

Ovčárna, chata (1304 m n.p.m.)

U Barborky (1316 m n.p.m.)

Pod Pradědem (1404 m n.p.m.)

Praděd, rozc. (1417 m n.p.m.)

Praděd (1491 m n.p.m.)

Praděd, rozc. (1417 m n.p.m.)

Švýcárna, chata (1304 m n.p.m.)

Černík (1198 m n.p.m.) Střední Opava

Vidly, bus (775 m n.p.m.)

Pradziad wciąż skrywa się w wilgotnych chmurach, ale nie pada, nie wieje. To zwyczajne, że przez wiele dni w roku potrafi skrywać swe uroki, nawet, gdy w otaczających go dolinach króluje słońce. Dzisiaj jest ono nad nami niedaleko, czuwa, bo może chmury za niedługo otworzą się. Kontynuujemy naszą wędrówkę i otoczenie hotelu „Ovčárna pod Pradědem” opuszczamy o godzinie 12.05. Podążamy szosą oplatającą wierzchołek góry, jak do głębokiego wnętrza muszli ślimaka. Spacerem docieramy na szczyt przed godziną trzynastą i lokujemy się na dłużej w restauracji w wieży tu stojącej. Mamy bardzo dużo czasu, więc możemy sobie pozwolić na dłuższą ucztę i odpoczynek. Nie mija jednak wiele czasu, gdy za oknem chmury rzedną. Trochę słońca zaczyna wpadać do wnętrza przez okienne szyby. Na to czekaliśmy mając na względzie ostatnie prognozy pogody. O godzinie 14.20 kończymy przerwę. Teraz możemy sobie zrobić fotografię z Pradziadem pilnującym wejścia do obiektów znajdujących się w infrastrukturze potężnej wieży telewizyjnej, która od samego początku istnienia jest wizytówką Jesioników i całego regionu tych gór. Pojawia się też zachodnia panorama, pokazuje się nam Vysoká hole (1464 m n.p.m.) skryta dotąd w chmurach. Robi się coraz ładniej. Schodzimy tą samą okrężną drogą do pierwszego rozstaju, z którego podejmujemy szlak na Malý Děd (1368 m n.p.m.). To wygodna, pokryta starym asfaltem droga, która nieznacznie obniża się po zachodniej stronie przełęczy oddzielającej Pradziada od Małego Dziada. O godzinie 15.10 docieramy do schroniska „Švýcárna” leżącego tuż pod szczytem Malý Děd. Przewidzianą mamy tu kolejną przerwę, idealną na deser poobiedni. Siedzimy w schronisku prawie do godziny szesnastej. Potem odszukujemy ścieżkę za schroniskiem prowadzącą na wierzchowiną Małego Dziada. Krótkie podejście i jesteśmy na górze, lecz w tym samym czasie nadchodzi deszczowa chmura, która zmusza nas do wyciągnięcia peleryn. Na szczęście po kilkunastu minutach chmura ta przesuwa się z nad naszych głów na północny-wschód i oddala. Schodząc w dół mamy przez pewien czas dość enigmatyczny widok gór, o które ocierają się kolejne ławice chmur. W plecy słońce rzuca w nas ciepłymi promieniami, ale wkrótce ścieżka szlaku zagłębia się w lesie. Niknie czar wrzosowisk i borówczysk, łąk wysokogórskich. Olśniewa nas za to dorodny las świerków, chylących w dół swe lśniące, mokre gałązki. O godzinie 16.40 mijamy rozstaj Černík, gdzie za niebieskimi znakami szlaku skręcamy w prawo. Niebawem przechodzimy przełęcz oddzielającą Kamzičí vrch (1173 m n.p.m.) od szczytu Malý Děd. Za przełęczą szlak sprowadza stromym zboczem, a dodatkowym utrudnieniem jest ścieżka wypłukana w wielu miejscach przez strumienie wody. Przypomina ona głęboką koleinę. Kilkakrotnie pomiędzy drzewami z prawej pokazuje się nam Pradziad ze swoją wieżą widokową. O godzinie 17.05 wpadamy na drogę oplatającą górę. Skręcamy na niej w prawo, by zaraz potem zejść z niej na lewo i kontynuować zejście do doliny Środkowej Opawy (czes. Střední Opava), jeden z trzech górskich potoków tworzących rzekę Opawę. Te trzy potoki, Czarna Opawa, Środkowa Opawa i Biała Opawa, łączą się w miejscowości Vrbno pod Pradědem, tworząc rzekę Opawę (czes. Opava), która na terenie miasta Ostrawa uchodzi do Odry. Wkrótce zbliżamy się do kaskad jednego z potoków źródliskowych Środkowej Opawy. Idziemy wzdłuż nich, aż w końcu osiągamy łożysko doliny, przez którą wody Środkowej Opawy (Střední Opava; 930 m n.p.m.) spływają w większym uspokojeniu. Przed nami prosta, utwardzona asfaltem droga , która o godzinie 18.00 doprowadza nas do wsi Vidly (770 m n.p.m.). Tutaj Środkową Opawę zasila Česnekový potok i Videlský potok, a my kończymy naszą wędrówkę.

FOTORELACJA