Twoja przystań przed kolejną wędrówką i dziennik turystycznych przedsięwzięć.

sobota, 2 kwietnia 2016

Rozlało się fioletowo-błękitne morze

Kiedy wiosnom śniezek ginie sercem radość wzrusy
na polanie, pod Tatrami zakwitły krokusy.
Takie piykne, fijołkowe aze miło oku
zakryły polane na Białym Potoku.

Bliziućko pod reglem piyknymi Tatrami
pudom, wney tam pudom juhasi z owcami.
Bo to przecie nase Tatry i Polany
momy w nich przywilej królewski nadany.

(Michał Cieśla Łuszczek, podhalański poeta)
Szafran spiski (Crocus scepusiensis).


Skąd się one w ogóle wzięły? Ich pochodzenie wciąż stanowi zagadkę botaniczną. Zofia Radwańska-Paryska mówiła, że są one „uśmiechem Tatr wyczarowanym spod śniegu promieniami słonecznymi”. Pojawiają się na górskich halach, gdy słońce zaczyna z nich wytapiać śnieg. Górale nazywają je tulipankami. Botanicy nazywają je szafranami spiskimi (Crocus scepusiensis), a wszyscy znają je jako krokusy.

Szafran spiski (Crocus scepusiensis).

Szafran spiski (Crocus scepusiensis).

Szafran spiski to jedna z najwcześniej zakwitających roślin tatrzańskich. Pojawia się już wtedy, gdy na polanach jeszcze leżą płaty śniegu. Wyrasta z kulistej bulwki. Potrafi się przebić przez warstwy śniegu dzięki wydzielanemu wewnętrznemu ciepłu. Gdy w okresie kwitnienia ponownie pada śnieg niezapylone kwiaty zwijają się znów ciasno w pąki i przeczekują niekorzystny czas. Rozwijają  się ponownie, gdy stopnieje śnieg.
Dla liliowego krokusa
Nieprzeparta pokusa:
Spod śniegu się wychylić
Dziobkiem kielicha światło pić
I kwilić.
Na całą polankę - bezgłośnie,
O wspinającej się z trudem na góry
Spóźnionej wiośnie.

(Krokus, Tadeusz Szyma)
Wyrasta jako pojedynczy kwiat, posiadający 6 płatków składających się w kielich, czy też koronę, w kolorze od jasnofioletowego do liliowego. Niekiedy kwiat przyjmuje kolor biały. W środku kielicha widoczny jest wyrazisty, intensywnie pomarańczowy słupek, który wynosi trzy pręciki. To właśnie na nim ukrywa się najdroższa przyprawa świata – szafran, którą pozyskuje się jedynie z kwiatów uprawianych w tym celu. Do otrzymania 1 kilograma suchych znamion potrzeba około 120 tysięcy kwiatów dlatego szafran był i pozostał najdroższą przyprawą na świecie.

Szafran spiski (Crocus scepusiensis).

Szafran spiski (Crocus scepusiensis).

Szafran spiski (Crocus scepusiensis).

Obecnie w Polsce szafran spiski objęty jest ochroną częściową. W latach 1946–2014 znajdował się pod ochroną ścisłą. Zagrożeniem dla gatunku jest zaorywanie łąk i pastwisk oraz zaprzestanie ich koszenia i wypasania.

Podejmowaliśmy kilkakrotnie próby opisania ich rajskiego piękna. Zakwitają masowo tysiącami jak na komendę. Wysyp. Od tego momentu trzeba się spieszyć, by je zobaczyć i powąchać, bo zwykle po 2-3 tygodniach kwiaty obumierają. Przy nich można nauczyć się cenić chwilę życia.


Promieniują niezwykłym urokiem. Każdego roku tak samo przykuwają uwagę. Są po prostu śliczne. Przynoszą dobrą nowinę zwiastując odradzanie się życia w przyrodzie, które zostało uśpione na czas zimy.

Patrząc na ich łany często nie dostrzegamy tego, że każda z tych roślinek ma coś swojego, indywidualnego. Być może nie wszyscy w to wierzą, ale wystarczy pochylić się i przyjrzeć się im z bliska. Czasem jest to wyrazista cecha, niekiedy tylko pewien drobiazg wyróżniający ją od innych. Każda z nich emanuje oryginalnością i swoistym pięknem, które wyróżnia je na tle tłumu (podobnie jest z ludźmi).

Oglądamy i podziwiamy krokusowe piękności. Wyginają się i tańczą przed nami. Fascynują swym wdziękiem. Opowiadają o sobie różne historie. Jeden piękniejszy od drugiego - czy jest wśród nich najpiękniejszy? Ileż potrzeba kompromisów, by wyłonić garstkę nominowanych spośród tak licznego niebiesko-fioletowego tłumu. Tysiące piękności zgłosiło się do eliminacji! Trafiliśmy na dzień najbardziej obfitego wysypu krokusów (co zawdzięczamy sobie, dzień wybraliśmy na podstawie przeprowadzonych skomplikowanych obserwacji ;)

Przegląd w ramach eliminacji konkursowych.
Przegląd w ramach eliminacji konkursowych.
Przegląd w ramach eliminacji konkursowych.

Praca jurorów niekiedy wymagała również takich poświęceń.
Praca jurorów niekiedy wymagała również takich poświęceń.

Tak wyglądał tłum chętnych do udziału w konkursie krokusowych piękności.

Pierwszy etap eliminacji do konkursu krokusowych piękności wymagał ogromnej cierpliwości, poświęceń oraz decyzji trudnych, a nawet bardzo trudnych. Udało się nam wyłonić 15 indywidualności, które zostały nominowane do finału konkursu. Który z nich zasługuje na miano Mistera Krokusowej Piękności? Wybór pozostawiamy szanownej Kapitule Naszych Czytelników.

Po szalenie wyczerpującej pracy wyłoniliśmy również 7 duetów, które urzekły nas prezencją harmonii, ładu i zgodności. Zostały uchwycone w pozie teatralno-tanecznej, emanującej prostotą, naturalnością, ale jednocześnie powabnym pięknem. Który duet jest najpiękniejszy? Zapraszamy do głosowania.



KONKURS KROKUSOWYCH PIĘKNOŚCI

NOMINOWANI W KATEGORII SINGLE


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Damian
Filantrop niezwykle aktywny w każdej dziedzinie życia. Wierzy, że powinien podjąć jakąś doniosłą misję lub odegrać dziejową rolę. Kiedy wbije sobie coś do głowy, trudno go od tego odwieść. Uwodzicielski i niebezpieczny, ale wierny jak mało kto.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Karol
Cechują go dobre maniery, szlachetność, solidność i rzetelność. Wierny wobec zasad swoich i swojego rodu. Przywiązuje dużą wagę do stosunków rodzinnych i w wyborze życiowej partnerki (oczywiście spośród kandydatek z dobrych rodzin). Inni chętnie nastawiają ucha, by go słuchać. Niemal wszyscy darzą go zaufaniem.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Kamil
Nie lubi się śpieszyć, a zbyt szybkie reagowanie nie leży w jego naturze. Jest mistrzem wyczucia nastroju i zrozumienia subtelności bytu. W każdej sytuacji wytrwale namawia do kompromisu. Jest amatorem spokojnego życia, choć pełnego wygód. Nie kusi go rola przywódcy, woli być doradcą, albo i naśladowcą.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Filip
Pozornie ospały, a w rzeczywistości pełen temperamentu, towarzyski, dowcipny, Umie cieszyć się życiem i jego przyjemnościami. Potrafi na różne sposoby umilać życie sobie i swoim przyjaciołom. Dba o swoje wygody i o odpowiednie towarzystwo. Zna się na muzyce i sztuce.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Gerard
Spokojny, cierpliwy flegmatyk. Potrzebuje wiele zrozumienia i dyskretnie okazywanej czułości.Towarzystwo przyjaciół daje mu poczucie bezpieczeństwa. Rozdarty między silnymi popędami a poczuciem spełniania dobrych uczynków.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Dawid
Wszechstronnie utalentowany artystycznie. Ma mnóstwo własnych pomysłów na życie, które mogą daleko odbiegać od powszechnie przyjętych wzorców. Ma własne zdanie na różne sprawy i trudno go przekonać, że może być inaczej. Jego mocną stroną jest poczucie humoru i zimna krew w trudnych sytuacjach.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Kacper
Wesoły z natury, dostrzega głównie pogodne strony bytu, umie się cieszyć towarzystwem. Lubi błyszczeć i olśniewać otoczenie. Ma jednak ogromne skłonności do niezależności i dominacji, co nie wszystkim się podoba.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Adrian
Jego życiowe motto to „śpiesz się powoli”. Cierpliwy i wyrozumiały dla innych, ale przede wszystkim dla siebie. chciałby być systematyczny i skrupulatny, lecz zazwyczaj na chceniu się kończy. Nie próbuje błyszczeć bez potrzeby, domowe kapcie i wygodny dres, to jest to, o co mu chodzi.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Wiktor
Mocno trzyma się ziemi, polega na tym, co da się zmierzyć i wyliczyć, często jest przesadnie ostrożny i daleki od porywów fantazji. Zwycięstwo odnosi nie dzięki śmiałym i ryzykownym posunięciom, lecz raczej dzięki starannym, drobiazgowym przygotowaniom i obliczeniu każdego swojego kroku. Daleki jest od obrazu tryumfującego wodza.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Emil
Wrażliwy, odważny i pełen temperamentu. Potrafi być błyskotliwym samoukiem. Cechuje go też życiowa ostrożność. W wypadku zagrożenia szybko wycofuje się na bezpieczne pozycje. Jednak źle znosi wszelkie ograniczenia swobody.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Oskar
Wrodzona dobroć pomaga mu właściwie zrozumieć innych. Cieszy się z własnych osiągnięć, co bywa odbierane jako zarozumiałość. Powściągliwy i ostrożny. Kieruje się jednak uczuciami, co nie zawsze wychodzi mu na korzyść. Nigdy nikogo nie podejrzewa o złe intencje.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Nikodem
Energiczny, ambitny i bardzo pewny siebie. Nieustannie dąży do przodu. Potrafi uważnie obserwować i wyciągać z tego korzystne wnioski. Jego wrodzona przebiegłość i inteligencja sprzyja mu w osiąganiu sukcesów.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Szymon
Wyróżnia się ze swego otoczenia, żyje na swój własny, oryginalny sposób i często wyraźnie odbiega od ogólnie przyjętej średniej. Doskonale znosi samotność, życiowe trudy i pionierskie warunki. Zna swoją wartość i nie potrzebuje poklasku. Nie ma zwyczaju podporządkowywać się woli innych. Jest uparty i zawsze zdecydowany doprowadzić do końca swoje.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Olaf
Jest bardzo pewny siebie. Wie, czego oczekuje od życia. Nie ulega wpływom, często bywa nawet uparty. Kieruje się bardziej rozsądkiem, niż szóstym zmysłem. Jego moralność bywa chwiejna, ale jest gotów do wszelkich ofiar. Po za tym lubi wesołe towarzystwo i w sumie jest bardzo sympatyczny.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Rudolf
Ma nieco szorstkie usposobienie, niczym kłujący jałowiec. Pragnienie bycia uczciwym i sprawiedliwym prowadzi go do podejmowania samowolnych inicjatyw, które nie zawsze znajdują uznanie. Jest zdolny do najsurowszej ascezy. Wierny, przywiązany, bezgranicznie ufny - nigdy nie wybacza zdrady.




NOMINOWANI W KATEGORII DUETY


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Serafin & Oliwier
Serafin (z lewej) ma bujną wyobraźnię, dlatego dobrze, gdy znajdzie się ktoś, kto w porę sprowadzi go na ziemię. Chętnie pracuje w zespole. Oliwier dzielnie stawia czoło wszelkim przeciwnościom losu. Nie lubi kontroli ani żadnych ograniczeń.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Edwin & Eryk
Edwin ma zawsze wiele pomysłów, zawsze ciekawy świata. Jednak to Eryk jest z przodu, skłonny do szaleństw, zdolny do zrobienia zamieszania wokół siebie.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Paweł & Gaweł
Paweł na górze, a Gaweł na dole.
Paweł spokojny, nigdy nie wadzi nikomu, zaś Gaweł najdziksze wymyśla swawole.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Tytus & Waldemar
Waldemar lubi wyróżniać się z tłumu, błyszczeć w oczach najbliższego otoczenia. Ciężko pracuje, aby osiągnąć sukces. Tytus odsunięty jest nieco za nim, niby w tle, ale to on jest zawsze pełen pomysłów, a przy tym jest bardzo uparty.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Gerwazy & Gwidon
Gerwazy widoczny na przedzie jest ogarnięty pasją i w pełni oddaje się temu co robi. Gwidon bardzo poważnie podchodzi do swoich obowiązków i ma spory potencjał, choć nie zawsze go w pełni wykorzystuje.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Hugon & Helmut
Hugon wytrwale dąży do celu, musi go osiągnąć za wszelką cenę, nawet jeśli wymaga to czasu. Helmut lubi, gdy sporo się dzieje i choć jest mniejszy - doskonale radzi sobie w każdej sytuacji.


Szafran spiski (Crocus scepusiensis).
Jacek & Dionizy
Jacek jest energiczny, pewny siebie, zawsze z przodu. Znaleźć go można tam gdzie zawieją go wiatry. Za nim Dionizy idzie przez życie wesoło, nie wadząc nikomu, bo lubi bawić się i doświadczać zmian.



Czekamy na Wasze głosy...
Czekamy na Wasze głosy...

3 komentarze:

  1. Uwielbiam morze krokusów :) Przepiękne kwiaty, nigdy nie znudzi mi się ich fotografowanie ;)

    OdpowiedzUsuń
  2. W zeszłym roku byłam na krokusowych łowach, w tym raczej nie będzie mi to dane.

    OdpowiedzUsuń
  3. Wspaniałe zdjęcia! :) Ale najbardziej podoba mi się to drugie od góry... ;)

    OdpowiedzUsuń

Cieszymy się, że tu jesteś! Mamy nadzieję, że wpis ten był ciekawy i podobał Ci się. Jeśli tak, to będzie nam miło, gdy podzielisz się nim ze znajomymi albo dasz nam o tym znać komenterzem. Dzięki temu będziemy wiedzieć, że warto dalej pisać.