Bansko - brama do gór Piryn

Pod północno-wschodnimi zboczami Pirynu leży Bansko - urokliwe miasteczko, zachwycające architekturą starych budynków, mające długą i bogatą historię sięgającą kultury trackiej. Dla jego brukowanych uliczek emanujących sielskim spokojem rezygnujemy z górskiej trasy, bo lubimy poznawać ludzi, ich zwyczaje i kulturę. Są one dopełnieniem bogactwa regionu.

Góry Piryn z Banska.

Todorka (bułg. Тодорка).

Klasztor Paisjusza Chilendarskiego.

Udajemy się do centrum Banska. Najpierw zwiedzamy stary klasztor Paisjusza Chilendarskiego, prawosławnego mnicha, urodzonego w około 1722 roku w Bansku. Uważany jest on za ojca bułgarskiego odrodzenia narodowego. Było on autorem „Słowianobułgarskiej historii” - pierwszego dzieła bułgarskiej historiografii, które miało istotne znaczenie w kształtowaniu bułgarskiej świadomości narodowej po wielu latach niewoli tureckiej, kiedy to Bułgarzy w dużym stopniu utracili poczucie przynależności do wspólnoty narodowej. Bułgarskie odrodzenie narodowe miało miejsce u schyłku panowania tureckiego (przełom XVIII i XIX wieku).

Klasztor Paisjusza Chilendarskiego.

Wejście do celi klasztornej Paisjusza Chilendarskiego.

Cela klasztorna Paisjusza Chilendarskiego.

Wnętrze klasztoru Paisjusza Chilendarskiego.

Wnętrze klasztoru Paisjusza Chilendarskiego.

Bansko (bułg. Банско). Ulica Pirin.

Do najpiękniejszych i najbardziej eksponowanych zabytków Banska zalicza się XIX-wieczną cerkiew św. Trójcy z 30-metrową dzwonnicą z zegarem (z1850 r.). Świątynia ta do czasu wzniesienia katedry Aleksandra Newskiego w Sofii uchodziła za największą w Bułgarii. Zbudowana została jeszcze pod panowaniem osmańskim, kiedy trudno było uzyskać pozwolenie na budowę świątyni chrześcijańskiej. Uzyskano ją, ale nie mogła być ona większa od meczetu, jednakże budynek świątyni został wykonany tak, aby oszukać oko. Z zewnątrz wygląda na mały, choć w rzeczywistości tak nie jest. Posiada ściany wykonane z kamienia, a jej dach spoczywa na 12 filarach symbolizujących dwunastu męczenników.

Cerkiew św. Trójcy (bułg. Церковь Святой Троицы).

Ikonostas.

Dzwonnica przy cerkwi św. Trójcy.

W sąsiedztwie cerkwi św. Trójcy stoi najstarszy zachowany budynek Banska, wybudowany w 1749 roku. Jest on uznany za zabytek bułgarskiej kultury. W jego wnętrzu znajduje się obecnie jedna z najciekawszych atrakcji turystycznych - wystawa oryginalnych ikon oraz ich fotokopii. Były one jedną z najjaśniejszych przejawów kultury bułgarskiej w XVIII i XIX wieku.

Najstarszy zachowany budynek Banska z 1749 roku.

Dziedziniec.

Muzeum ikonografii.

Muzeum ikonografii.

Bansko (bułg. Банско).

Centrum Banska.

Centrum Banska.

Centrum Banska.

Mieszkańcy Banska poświęcili Paisjuszowi Chilendarskiemu monument stojący w centrum miasteczka.

Zwiedzamy również znajdujący się nieopodal XVIII-wieczny dom Neofita Rilskiego (1793-1881), który był kolejną ważną postacią w bułgarskim odrodzeniu narodowym, nauczyciela i artysty, prekursora świeckiej edukacji, pierwszego bułgarskiego encyklopedysty oraz autora pierwszego podręcznika gramatyki języka bułgarskiego z 1835 roku. Dokonał również pierwszego tłumaczenia całej biblii na język bułgarski. Większość swojego życia spędził jako mnich w Rilskim Monastyrze, mimo oferowanych mu wyższych stanowisk w hierarchii prawosławnej. W domu zebrano trochę rękopisów i zdjęć Neofita Rilskiego.

Dom Neofita Rilskiego jest typowym przykładem budownictwa mieszkalnego dla okresu odrodzenia narodowego. Posiadał warowną zabudowę wokół dużego dziedzińca, na który prowadziła solidna drewniana brama. Miała chronić ona przed bandyckimi napadami, które wówczas były zagrożeniem dla mieszkańców Banska. Dlatego też dom, oprócz pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych, posiada również kryjówki.

Dom Neofita Rilskiego (ang. The House Museum of Neofit Rilski).

Dom Neofita Rilskiego.

Furtka na dziedziniec domu Neofita Rilskiego.

Muzeum Nikoła Wapcarowa (ang. The Museum House “Nikola Vaptsarov”).

Tęcza nad fontanną.

Na jednej z uliczek Banska.

Zachód słońca nad Pirynem.

Do Banska powracamy jeszcze wieczorową porą, by posłuchać charakterystycznego brzmienia góralskich kapel przygrywających przy knajpkach. Tradycyjna bułgarska muzyka i instrumenty muzyczne należą do najciekawszych zjawisk kulturowych Europy. Jej nieregularna rytmika i niezwykły ornamentalizm sprawiają, iż wciąż pozostaje w centrum zainteresowania sympatyków oraz badaczy folkloru. Jednak dla nas Polaków ten niesymetryczny bułgarski rytm wydaje się być zbyt skomplikowany, a przez to „niezjadliwy” dla przeciętnego ucha. Szkoda.

Bansko nocą.

W Bansku żegnamy się z Bułgarią i jej górami. Doznaliśmy tutaj wielu miłych chwil, niezapomnianych i emocjonujących przeżyć. Niezwykłe ciepło i życzliwość mieszkających tutaj ludzi wywarło na nas pozytywne wrażenie. Dobrze wędrowało się nam po bułgarskich Bałkanach i dobrze byłoby tu kiedyś wrócić.

Udostępnij: